Subskrybuj nas na Youtube
Problemy z tymczasowym aresztowaniem
Obecne przepisy pozwalają na stosowanie tymczasowego aresztu w zbyt łatwy sposób, co prowadzi do nadużyć - podano w komunikacie resortu. Pomimo tego, że tymczasowe aresztowanie powinno być środkiem ostatecznym, w praktyce często staje się domyślną formą zabezpieczenia. Statystyki pokazują, że w 2016 roku sądy rejonowe zastosowały tymczasowe aresztowanie w 6081 przypadkach, a w 2023 roku liczba ta wzrosła do 8490.
Proponowane zmiany
W ramach nowelizacji zaproponowano kilka kluczowych zmian dotyczących tymczasowego aresztu:
Zmiana przesłanek stosowania aresztu: Zagrożenie surową karą nie będzie mogło być jedyną podstawą do zastosowania tymczasowego aresztu. Nowe przepisy wprowadzą ograniczenia, które pozwolą na jego stosowanie tylko w przypadkach, gdy oskarżonemu grozi co najmniej 10 lat pozbawienia wolności lub jeśli sąd I instancji już wymierzył mu karę wynoszącą przynajmniej 3 lata.
Czas trwania aresztu: Tymczasowy areszt będzie mógł trwać maksymalnie 12 miesięcy do momentu wydania wyroku przez sąd I instancji, jeśli jego zastosowanie było uzasadnione grożącą surową karą.
Przedłużanie aresztu: Prokuratura będzie zobowiązana do przedstawienia dowodów na sprawny przebieg śledztwa, aby przedłużyć tymczasowe aresztowanie.
Dostęp do akt sprawy: Zapewniony zostanie szerszy dostęp do akt sprawy dla podejrzanego i jego obrońcy, co ma na celu zwiększenie transparentności w postępowaniu.
Brak zdalnych posiedzeń: Wprowadzony zostanie zakaz zdalnych posiedzeń aresztowych.
Ograniczenia dla prokuratury: Prokurator nie będzie mógł wstrzymać zmiany tymczasowego aresztu na poręczenie majątkowe oraz nie będzie mógł uczestniczyć w kontaktach podejrzanego z obrońcą ani kontrolować jego korespondencji.
Minimalny czas aresztowania: Zasadniczo tymczasowe aresztowanie nie będzie możliwe, jeśli grożąca kara pozbawienia wolności jest poniżej 2 lat.
Odszkodowania za niesłuszne aresztowanie: Osoby, które zostały niesłusznie aresztowane, będą miały możliwość ubiegania się o odszkodowanie nawet przez trzy lata.
Aktualny stan prawny
W tej chwili sąd ma prawo stosować tymczasowy areszt w sytuacjach, gdy grozi surowa kara. Dopuszczalne są także zdalne posiedzenia, a prokurator ma możliwość kontrolowania kontaktów między aresztowanym a obrońcą. Odszkodowanie za niesłuszne aresztowanie przedawnia się po roku.