Subskrybuj nas na Youtube
Zwiększenie praw do obrony
Jednym z głównych założeń nowelizacji jest wzmocnienie praw obywateli do obrony. Każdy podejrzany zyska dostęp do obrońcy już przed pierwszym przesłuchaniem, a jego kontakt z prawnikiem będzie poufny, niezależnie od sytuacji finansowej. Wprowadzenie dyżurów adwokatów i radców prawnych oraz ich opłacanie przez Skarb Państwa ułatwi uzyskanie pomocy prawnej z urzędu. "Te zmiany mają na celu wdrożenie unijnych dyrektyw obrończych, których Polska dotychczas nie wprowadziła, co mogło narazić ją na postępowania naruszeniowe" - czytamy w komunikacie resortu sprawiedliwości.
Innym ważnym elementem jest ograniczenie nadmiernego stosowania tymczasowego aresztu. Aby przedłużyć areszt, prokuratura będzie musiała przedstawić dowód na sprawny przebieg śledztwa. Sądy będą miały prawo odmówić przedłużenia aresztu, jeśli uznają, że postępowanie jest źle prowadzone. Dodatkowo, zagrożenie surową karą nie będzie mogło być jedynym powodem zastosowania tymczasowego aresztu, chyba że maksymalna kara przekracza 10 lat więzienia.
Zakaz korzystania z nielegalnie zdobytych dowodów
W ramach nowelizacji wprowadzony zostanie zakaz korzystania z dowodów uzyskanych nielegalnie, takich jak podsłuchy przeprowadzone bez odpowiednich zezwoleń. Proponowane zmiany nie wpłyną jednak na efektywność pracy służb państwowych, które nadal będą mogły korzystać z materiałów zgromadzonych w trakcie działań operacyjno-rozpoznawczych.
Kolejną zmianą jest wprowadzenie możliwości warunkowego zwolnienia dla osób skazanych na karę dożywocia po odbyciu 30 lat kary. Ma to na celu przywrócenie humanitarnego wymiaru prawa, który stawia na resocjalizację i daje szansę na powrót do społeczeństwa.
Większa decyzyjność sądów i surowsze kary za przetargi
Projekt nowelizacji przewiduje również zwiększenie roli sądów w procesie decyzyjnym. Obecnie prokuratorzy mają szerokie uprawnienia, takie jak wnioskowanie o wyłączenie jawności rozprawy czy złagodzenie kary za współpracę z organami ścigania. Zgodnie z nowymi przepisami, te kwestie będą podlegały decyzji sędziów, co ma przyczynić się do większej niezależności sądów.
W nowelizacji przewidziano także zaostrzenie kar za utrudnianie lub uniemożliwienie przetargów publicznych. Kara pozbawienia wolności za to przestępstwo wzrośnie do 5 lat, co ma przeciwdziałać nadużyciom w kontekście zarządzania środkami unijnymi, w tym funduszami z Krajowego Planu Odbudowy.