Chrześcijanie wierzą, że śmierć polega na odłączeniu duszy od ciała, zmartwychwstanie zaś na ponownym połączeniu. Jezus swoim zmartwychwstaniem, a więc przejściem ze śmierci do życia wiecznego, potwierdził, że jest prawdziwym Mesjaszem, Synem Bożym. Tak jak na pamiątkę wyzwolenia Izraelitów z niewoli egipskiej żydzi co roku obchodzą święto Pesach, tak chrześcijanie w Wielkanoc świętują Zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa, czyli Jego przejście od śmierci do życia i otwarcie ludziom dostępu do życia wiecznego.

Katechizm Kościoła Katolickiego wskazuje, że "nikt nie był naocznym świadkiem samego wydarzenia zmartwychwstania i nie opisuje go żaden Ewangelista". Jako wydarzenie historyczne można je stwierdzić "na podstawie znaku pustego grobu i rzeczywistości spotkań apostołów z Chrystusem Zmartwychwstałym" – czytamy.

Wielkanocne zwyczaje

Z Wielkanocą związanych jest wiele zwyczajów. Jeden z nich to święcenie pokarmów w Wielką Sobotę. Ks. Rafał Główczyński w rozmowie przypomniał, że wśród pokarmów, które powinny znaleźć się w koszyku, nie może zabraknąć jajek, chleba i wędliny.Te trzy pokarmy są wymienione wprost w formule błogosławieństwa - zaznaczył. Dodał, że najczęściej do koszyka wkłada się również sól, chrzan, ciasto i cukrowego baranka.

Reklama

Wyjaśnił, że jajko jest symbolem nowego życia oraz zmartwychwstania. Mięso i wędlina to - według duchownego - symbole baranka paschalnego, którego spożywali Izraelici w noc przed wyjściem z niewoli egipskiej, a także symbol dostatku i wielkanocnej obfitości. Chleb jest symbolem ciała Chrystusa, czyli Eucharystii - powiedział.

Reklama

Co powinno znaleźć się w koszyczku?

Ks. Główczyński dodał, że ciasto symbolizuje trud ludzkiej pracy, a sól jest znakiem ochrony przed grzechem, ponieważ przez wieki była używana do zabezpieczania żywności przed zepsuciem. Jest to także nawiązanie do słów Pana Jezusa z Ewangelii według świętego Mateusza: "Wy jesteście solą ziemi. Jeśli sól utraci swój smak, czymże ją posolić?". Jezus mówi nam w ten sposób, że chrześcijanin ma być postacią wyrazistą, nie może być nijaki - stwierdził. Podkreślił, że chrzan oznacza gorycz męki Chrystusa.

Duchowny zaznaczył, że w ostatnich latach wierni do święconki coraz częściej dodają produkty niemające liturgicznego uzasadnienia, takie jak czekoladowe zajączki czy kurczątka. Księża nie kontrolują zawartości koszyków, więc jeśli ktoś przyniesie do kościoła czekoladowego zająca, to nic strasznego się nie stanie- zapewnił.

Jednocześnie podkreślił, że jeśli już ktoś chce włożyć do koszyka jakiś dodatek, to lepiej zdecydować się na kurczaczka, a czekoladowego zajączka pozostawić w domu. Kurczaczek kojarzy się z jajkiem, więc jest bardziej na miejscu w tej sytuacji - ocenił. Ks. Główczyński przypomniał, że poświęcenie pokarmów oznacza nadanie im wyjątkowego znaczenia, a przyniesienie ich do domu jest symbolem Bożego błogosławieństwa.

Procesja rezurekcyjna

Od Wielkanocy oblicza się w Kościele kalendarz najważniejszych świąt, jak np. Wniebowstąpienie czy Zesłanie Ducha Świętego. Obchody wielkanocne zmieniały się na przestrzeni wieków. W dawnych czasach procesja rezurekcyjna odbywała się w Wielką Sobotę po liturgii wigilii paschalnej, czyli ok. 24.00. Obwieszczeniu radości ze zmartwychwstania Chrystusa towarzyszyło bicie dzwonów, wystrzały z armat i moździerzy, co niekiedy wywoływało pożary. W Warszawie artyleria dawała np. 300 salw. W procesji uczestniczył król, ministrowie, dwór i Senat. W czasach stanisławowskich (1764-1795) procesja została przeniesiona na poranek wielkanocny.

W okolicach Poznania w czasie rezurekcji był np. zwyczaj święcenia ziół, których używano później jako leki na różne choroby. Obecnie procesja rezurekcyjna odbywa się o różnych porach. W wielkich miastach częściej około północy po Wigilii Paschalnej, w miasteczkach i wsiach w niedzielę o wschodzie słońca – poprzedza pierwszą mszę w kościele.

Wielkanoc 2025. Symbole

W procesji rezurekcyjnej kapłan niesie Najświętszy Sakrament, który wyjmowany jest uroczyście z symbolicznego grobu Pańskiego. Wierni niosą także figurę zmartwychwstałego Chrystusa, którą umieszcza się następnie w prezbiterium (przestrzeń kościoła przeznaczona dla duchowieństwa i służby liturgicznej) aż do uroczystości Wniebowstąpienia. Obok niej stawia się krzyż z czerwoną stułą, która jest symbolem Chrystusa Kapłana.

Symbolem Chrystusa Zmartwychwstałego jest paschał, czyli duża woskowa świeca zapalana w Wielką Sobotę podczas liturgii wigilii paschalnej. Zgodnie z przepisami liturgicznymi przez cały okres wielkanocny (łac. tempus paschale), trwający do niedzieli Zesłania Ducha Świętego (to jest 50 dni), stoi on w środku prezbiterium obok ambony i zapalany jest w czasie mszy św. W tym roku okres wielkanocny zakończy się 19 maja (niedziela).

Przez pozostałą część roku paschał stoi w świątyniach przy chrzcielnicy i ma przypominać ochrzczonym, że łaskę przybrania za dzieci Boże zawdzięczają Jezusowi. Zapalany jest także w czasie pogrzebów, by przypominał słowa Chrystusa: "Ja jestem zmartwychwstaniem i życiem. Kto we Mnie wierzy, choćby i umarł, żyć będzie".