W piątek, w KPRM odbyła się konferencja prasowa inicjująca akcję promocyjną nt. zastrzegania numeru PESEL w aplikacji mObywatel 2.0 z udziałem ministra cyfryzacji Krzysztofa Gawkowskiego, minister do spraw polityki senioralnej Marzeny Okły-Drewnowicz a także ambasadorów akcji aktorki Ewy Ziętek oraz aktora Daniela Olbrychskiego.
Zastrzeganie numeru PESEL
Minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski przypomniał, że dzięki zastrzeżeniu będzie można uniknąć wyłudzenia kredytu. Dodał, ze od 1 czerwca 2024 r. instytucje finansowe będą miały obowiązek weryfikować, czy numer PESEL jest zastrzeżony przy zawieraniu np. umowy kredytu lub pożyczki. Wskazał, że wyłudzanie kredytów w Polsce jest plagą, a do prób wyłudzeń dochodzi na różnych wiekowo obywateli.
W Polsce do próby wyłudzenia kredytu, różnego rodzaju oszustwa finansowego dochodzi średnio co 40 minut dziennie - podkreślił. Dodał, że to oznacza, że w Polsce, tylko w 2024 roku odnotowano ponad 3 tys. prób wyłudzeń. Dodał, że obywatele, którzy zastrzegą swój PESEL będą mogli mieć poczucie, że państwo się nimi zaopiekowało. Jeżeli ktoś weźmie kredyt na te dane, to każdy obywatel, każda obywatelka nie będzie musiała spłacać takiego zobowiązania, nie będzie musiała spłacać takiego kredytu - powiedział.
Dodał, że wiele instytucji będzie musiało wprowadzić weryfikację numeru PESEL. Wymienił m.in. banki, skoki, firmy pożyczkowe, firmy telekomunikacyjne, notariuszy. Dodał, że jest wiele możliwości, by zastrzec swój pesel. Wskazał, że można go zastrzec zarówno stacjonarnie w gminie, jak i przez Internet, czy przez aplikacje dostępne w telefonie jak mObywatel. Do tej pory skorzystało z możliwości zastrzeżenia PESELU ponad 2 mln 700 tys. obywateli. Najchętniej wybieraną formą zastrzeżenia PESELU jest aplikacja mObywatel - powiedział minister cyfryzacji.
Minister do spraw polityki senioralnej Marzeny Okły-Drewnowicz wskazała, że ta akacja jest ważna szczególnie dla osób starszych. Priorytetem ministra spraw polityki senioralnej jest absolutnie bezpieczeństwo seniorów. To co dzisiaj wprowadza ministerstwo cyfryzacji, to techniczno-prawne rozwiązanie jest jednym z najlepszych zaworów bezpieczeństwa - podkreśliła. Wskazała, że ponad 700 tys. z ok. 2 mln 700 tys. obywateli, którzy zastrzegli swój PESEL to osoby starsze. Dodała, że jest to tylko około 10 proc. wszystkich osób powyżej 60 r. ż. i jest to bardzo niepokojące. "Na te wyłudzenia, na te oszustwa najbardziej narażone są osoby starsze. A swój PESEL zastrzegło tak niewiele, bo niespełna 10 proc. - powiedziała.
Apel o zastrzeżenie numeru PESEL
Apelujemy do wszystkich osób - ja szczególnie do osób starszych - zastrzeżcie swoje PESELE. Tak jak możecie. A to w formie elektronicznej, a to w formie stacjonarnej, w swojej gminie. Uchrońcie siebie, a tak naprawdę i swoje rodziny przed bardzo przykrymi konsekwencjami i niejedną tragedią - zaapelowała Okła-Drewnowicz.
Aktorka Ewa Ziętek wskazała, że sama była narażona na wyłudzenia i oszustwa. "Nie narażajcie się na to, tylko idźcie do gminy - powiedziała. Dodała, że sama próbowała zastrzec swój PESEL elektronicznie, ale - jak mówiła - wybrała formę stacjonarną. Uważam, że to jest świetny pomysł, żeby chronić ludzi - powiedziała. Wskazała, że każdy jest na to narażony. Nie dajcie się nabrać. Chrońcie samych siebie! - zaapelowała.
Aktor Daniel Olbrychski przekazał, że żona mu wytłumaczyła jak ważna jest ta akacja, gdyż - jak mówił - nie za bardzo się w tym orientuje. "W moim wieku to jest już zrozumiałe - dodał. Do ludzi w moim wieku - do siebie samego apeluję - skoro wymyślono coś takiego jak klucz antywłamaniowy, który w przeciwieństwie do klucza mechanicznego może się czasami zepsuć, ten klucz - czyli zastrzeżenie numeru PESEL - naprawdę działa i dotarło to do mnie dzisiaj po drodze, bo mi Krystyna tłumaczyła - powiedział. Dodał, że w trakcie konferencji uwierzył, że jest to bardzo ważne. Serdecznie wszystkich do tego nakłaniam - powiedział Olbryski. A następnie powiedział, że chyba sam dzisiaj zastrzeże swój numer PESEL. Dodał, że Ewa Ziętek już to zrobiła.
Kto i gdzie może zastrzec numer PESEL
Każdy, kto ma numer PESEL oraz jest pełnoletni. Usługa jest bezpłatna. Zastrzec PESEL można:
- stacjonarnie - w dowolnym urzędzie gminy,
- przez Internet - aby skorzystać z usługi, potrzebujesz profilu zaufanego, podpisu kwalifikowanego, e-dowodu lub danych do logowania do bankowości elektronicznej.
- poprzez aplikację mObywatel.
Zmiany w przepisach
Od 1 czerwca 2024 r. instytucje finansowe (np. banki) będą miały obowiązek weryfikować, czy numer PESEL jest zastrzeżony przy zawieraniu np. umowy kredytu lub pożyczki.
Do tego czasu możesz zastrzegać albo cofać zastrzeżenie numeru PESEL, ale konsekwencje prawne będą wyciągane dopiero wobec zdarzeń, które nastąpią od 1 czerwca 2024 r.
Zastrzeżenie numeru PESEL w żaden sposób nie zablokuje możliwości rejestracji do lekarza, realizacji recepty czy załatwienia sprawy urzędowej.