Muzeum ogłosiło, że do lipca 2026 r. przeprowadzi badania archeologiczne na terenie północnego skrzydła koszar, dotąd niezbadanym. Prace obejmą wykopy i analizę gruntu z użyciem detektorów metalu.
Nie wiadomo, jakie odkrycia przyniosą badania. Na archiwalnym zdjęciu z 1946 r. widać osoby stojące na posadzce dawnej jadalni znajdującej się w suterenie północnego skrzydła koszar. Po górnych kondygnacjach tej części nie ma już śladu – powiedział kierownik Działu Archeologii MIIWŚ Filip Kuczma.
Dodał, że na powojennych zdjęciach lotniczych widać "porozrzucane w okolicy fragmenty konstrukcji wysadzonego skrzydła koszar", a fotografie z lat 60. pokazują budowę drogi "poprowadzonej prawdopodobnie bezpośrednio na reliktach północnego skrzydła koszar".
Archeolodzy wracają na Westerplatte. Co skrywają ruiny północnych koszar?
Celem badań jest częściowe odsłonięcie pozostałości koszar, udokumentowanie ich stanu i przygotowanie projektu zabezpieczenia oraz ewentualnego wyeksponowania ich w ramach Muzeum Westerplatte.
Przed rozpoczęciem prac usunięte zostaną niektóre krzewy oraz 45 drzew z terenu tzw. nowych koszar. Muzeum posiada decyzję Pomorskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. Docelowo zostanie odtworzony historyczny układ zieleni, w tym zieleń na dawnych obwałowaniach ziemnych i historyczne szpalery drzew przy alejach Brzozowej i Portowej.
Projekt realizowany jest w ramach rządowego programu z 2023 r. i zakłada przywrócenie historycznego zagospodarowania Wojskowej Składnicy Tranzytowej, w tym odtworzenie wybranych obiektów (m.in. budynku zawiadowcy stacji i sześciu schronów amunicyjnych) oraz uczytelnienie przebiegu torowisk.
U podnóża pomnika Obrońców Wybrzeża powstanie podziemny budynek Muzeum Westerplatte z wystawą stałą o powierzchni ok. 3 tys. m kw.
Od 2016 r. na terenie Westerplatte przebadano ponad 7,5 tys. m kw terenu i oczyszczono 13,5 ha z materiałów niebezpiecznych, a także nadzorowano inwestycje w obrębie dawnej składnicy. Pozyskano ponad 82 tys. zabytków, w tym 32 tys. o dużej wartości historycznej.
W 2019 r. odnaleziono mogiły dziewięciu polskich żołnierzy; siedmiu z nich zidentyfikowano przy pomocy badań genetycznych. W 2022 r. zostali pochowani na nowym cmentarzu Żołnierzy Wojska Polskiego na Westerplatte.