- Powtarzaj informacje, aby zachować je w pamięci krótkotrwałej
- Bądź uważny, a zapamiętasz więcej
- Wykorzystuj technikę dzielenia
- Organizuj kilka sesji nauki oddalonych od siebie w czasie
- Nadaj emocjonalne znaczenie wydarzeniom i informacjom
Shahram Heshmat, emerytowany profesor nadzwyczajny ekonomii zdrowia w zakresie uzależnień na Uniwersytecie Illinois w Springfield, podzielił się wskazówkami dotyczącymi zapamiętywania na łamach Psychology Today. Osoby, które widzą u siebie problem z pamięcią lub po prostu chcą, aby pewne informacje zachowały się w ich mózgu na długi czas, powinny wypróbować poniższe sposoby. Dzięki nim można cieszyć się dobrą pamięcią w każdym wieku.
Powtarzaj informacje, aby zachować je w pamięci krótkotrwałej
Zdaniem naukowców pamięć krótkotrwała trwa zaledwie kilkanaście sekund, zaś długotrwała jest nieograniczona w czasie. Ta pierwsza jest jednak niezbędna do gromadzenia wspomnień. Odpowiada ona za przekazanie informacji, począwszy od narządu zmysłu, do struktur związanych z pamięcią długotrwałą. Niestety treść pamięci krótkotrwałej bardzo szybko się rozpada, o ile nie praktykujemy zapamiętywania poprzez zwracanie większej uwagi na informacje. Bardzo ważne jest również ich powtarzanie, bowiem w ten sposób możemy wzmocnić pamięć.
Mózg wybiera te informacje, które są nowe, a przy tym mają związek z naszymi celami i wartościami. Jednocześnie lubi ignorować to, co znane i nieistotne. Jeśli chcemy zdobyć nową wiedzę, najlepiej połączyć ją z tym, co już wiemy. W ten sposób ułatwimy sobie przyswajanie kolejnych rzeczy.
Bądź uważny, a zapamiętasz więcej
Aby pamięć o jakimkolwiek wydarzeniu lub informacji pozostała w naszej głowie, musimy być uważni. Zaniki pamięci pojawiają się zwykle wtedy, gdy nie zwracaliśmy uwagi na to, co się działo lub nasza uwaga była podzielona na wykonywanie w jednym czasie kilku zadań. Multitasking jest zatem wrogiem zapamiętywania.
Okazuje się jednocześnie, że nasze mózgi chętniej zwracają uwagę na to, co jest nowe, interesujące, znaczące, zaskakujące i emocjonalne. Te informacje są też łatwiej zapamiętywane.
Wykorzystuj technikę dzielenia
Sposobem na zniwelowania ograniczeń pojemności pamięci jest stosowanie techniki dzielenia, czyli grupowania mniejszych fragmentów informacji. Oznacza to, że aby zapamiętać całą informację, możemy podzielić ją na powiązane ze sobą części. Dobrym przykładem jest sposób, w jaki zapamiętujemy dziewięciocyfrowy numer telefonu. Często dzielimy go na trzy części i uczymy się każdej po kolei. Ta technika ułatwia przechowywanie i przywoływanie informacji.
Organizuj kilka sesji nauki oddalonych od siebie w czasie
Osoby, które uczą się do egzaminów i muszą przyswoić sporą porcję wiedzy, mogą wykorzystać technikę rozkładania nauki. Okazuje się bowiem, że lepiej zapamiętujemy informacje, jeśli uczymy się ich podczas wielu sesji, oddalonych od siebie w czasie. Wynika to z faktu, iż zapominamy część informacji w okresie między sesjami, a następnie przypominamy je sobie w trakcie powtarzania materiału. Nasz mózg musi zatem włożyć dodatkowy wysiłek, co prowadzi do ogólnej poprawy pamięci długotrwałej.
Sesje najlepiej rozdzielić wolnym dniem. Przykładowo, możemy pouczyć się godzinę wieczorem, godzinę w weekend i następnie za tydzień. Pomiędzy okresami nauki musimy znaleźć czas na sen, gdyż jest on najważniejszą częścią procesu zapamiętywania.
Nadaj emocjonalne znaczenie wydarzeniom i informacjom
Doświadczenie emocji w bardzo dużym stopniu wzmacnia pamięć. To właśnie dzięki naszym uczuciom zapamiętujemy dokładnie ważne wydarzenia, takie jak ślub, narodziny dziecka, czy śmierć bliskiej osoby. Sukcesy, upokorzenia i porażki na dłużej zostają w głowie, niż wydarzenia neutralne.
Sposobem na wzmocnienie pamięci jest zatem nadanie emocjonalnego znaczenia pewnym przedmiotom lub wydarzeniom, których doświadczamy. Z drugiej strony, z biegiem czasu wspomnienia stają się mniej żywe. Nie pamiętamy szczegółów wydarzenia, tylko jego ogólne znaczenie.
Ogranicz stres podczas nauki
Ostatnim czynnikiem, na który trzeba zwrócić uwagę, jest stres. Niestety prowadzi on do deficytów pamięci. Martwienie się tym, jak pójdzie nam egzamin, może doprowadzić do niższego wyniku. Kiedy odczuwamy niepokój lub stres, myślimy tylko o przedmiocie naszego zmartwienia. Te natrętne myśli zmniejszają zdolność do uczenia się nowych rzeczy. Poza tym mamy problem z odzyskiwaniem wcześniej poznanych informacji.
Trzeba mieć również na uwadze, że kluczową rolę w tworzeniu i przechowywaniu wspomnień długotrwałych odgrywa dobry sen. Noc przed ważnym egzaminem warto zatem poświęcić na regenerację, a nie na naukę, bowiem nie przyniesie nam ona dodatkowych korzyści.