Wybory parlamentarne 2023. Jak głosować za granicą?

W środę odbyło się posiedzenie sejmowej Komisji Łączności z Polakami za Granicą, na której wiceszef MSZ Piotr Wawrzyk przedstawił informacje na temat stanu przygotowania wyborów parlamentarnych w 2023 roku.

Wiceminister podkreślił, że w związku z zarządzeniem prezydenta na 15 października wyborów do Sejmu i Senatu zostało podjętych kilka konkretnych działań, które zostały w międzyczasie zrealizowane. Po pierwsze na płaszczyźnie informatycznej zakończono wszystkie prace integracyjne i funkcjonalne w zakresie centralnego rejestru wyborców, który został uruchomiony 4 sierpnia - podkreślił Wawrzyk.

Jak mówił, "w zakresie legislacyjnym projekt rozporządzenia ministra spraw zagranicznych w sprawie spisu wyborców wydawany na podstawie artykułu 35 paragraf 4 Kodeksu wyborczego jest na końcowym etapie procesu legislacyjnego". Zakończono bowiem uzgodnienia międzyresortowe - dodał wiceszef MSZ.

Zwrócił uwagę, że przygotowany jest projekt rozporządzenia ministra spraw zagranicznych w sprawie obwodów głosowania za granicą wydawany na podstawie artykułu 14 paragraf 2 Kodeksu wyborczego. Rozpoczęcie prac nad tym rozporządzeniem mogło nastąpić po ogłoszeniu daty wyborów przez prezydenta - zaznaczył Wawrzyk.

Podkreślił, że zgodnie z Kodeksem wyborczym stanowiącym załącznik do postanowienia prezydenta z dnia 8 sierpnia w sprawie zarządzenia wyborów do Sejmu i Senatu "podanie do publicznej wiadomości informacji o numerach i granicach obwodów głosowania utworzonych za granicą oraz siedzibach obwodowych komisji wyborczych powinno nastąpić do 25 września".

Konsulowie zostali poproszeni o zgłoszenie propozycji obwodów głosowania ze wskazaniem siedzib obwodowych komisji wyborczych. Dalsza procedura przewiduje analizę i ocenę przedłożonych przez konsulów propozycji, przygotowanie projektu rozporządzenia, przeprowadzenie procesu legislacyjnego kończącego się publikacją aktu prawnego i rozpoczęciem przyjmowania zgłoszeń do spisu wyborców sporządzanych przez konsulów, co może nastąpić między 7, a 14 września bieżącego roku - powiedział wiceminister.

Wskazał, że kolejnym elementem przygotowań jest zabezpieczenie potrzeb finansowych na podstawie zapotrzebowania konsulów. Ministerstwo Spraw Zagranicznych opracowało wniosek i uzyskało środki z rezerwy celowej na zakup materiałów i usług koniecznych do powołania obwodowych komisji, czyli dodatkowe urny, parawany, flagi itd., na łączną sumę 2 mln zł. Środki te zostały rozdysponowane do poszczególnych placówek zagranicznych, które realizują już zakup niezbędnych produktów - podkreślił Wawrzyk.

Przystąpiliśmy do szacowania całościowych kosztów przeprowadzenia głosowania w obwodach zagranicznych - zaznaczył. Konsulowie zostali poproszeni o oszacowanie kosztów związanych z utworzeniem proponowanych obwodów głosowania za granicą i przeprowadzenie w tych obwodach wyborów do Sejmu i do Senatu. Po uzyskaniu danych od wszystkich konsulów zostanie przygotowany stosowny wniosek do ministra finansów o uruchomienie środków z rezerwy celowej, środki na finansowanie przez Krajowe Biuro Wyborcze ustawowo określonych zadań dotyczących wyborów i referendum - podkreślił Wawrzyk.

Zwrócił też uwagę, że w zakresie organizacyjnym niektóre placówki podjęły rozmowy z kandydatami do pracy w ramach wsparcia prac przygotowawczych o charakterze organizacyjno-biurowym przy organizacji wyborów. Niektóre urzędy konsularne przewidują utworzenie większej liczby obwodów głosowania przekraczających możliwości kadrowe ich obsłużenia - powiedział wiceszef MSZ.

Jak dodał, "bez wsparcia stworzenie dogodnych warunków głosowania obywatelom polskim za granicą nie wszędzie byłoby możliwe". Konsulowie na nasz wniosek wyznaczyli koordynatorów odpowiedzialnych za przygotowanie wyborów. Niektórzy z nich, jak na przykład konsul w Londynie, powołali specjalne zespoły - podkreślił Wawrzyk.

Wskazał także, że konsulowie udzielają informacji ogólnej dotyczącej wyborów między innymi za pośrednictwem poczty elektronicznej i mediów społecznościowych. W miarę pojawiania się dodatkowych istotnych z punktu widzenia wyborców informacji, będą one aktualizowane - dodał wiceminister.

Według stanu, który mogę w tej chwili podać, na dziś biorąc pod uwagę te okoliczności, o których wcześniej wspomniałem, czyli kwestie lokali wyborczych, liczby osób itd., wygląda na to, że obwodów do głosowania będzie około 360, może trochę więcej - oświadczył Wawrzyk.

Głosowanie na Ukrainie odwołane?

Na uwagę, że wcześniej było planowanych około 400 obwodów do głosowania i co w takim razie z tymi 40 obwodami wiceminister odparł, że jest grupa krajów, które są w szczególnej sytuacji jeżeli chodzi o możliwość przeprowadzenia wyborów. Po pierwsze Rosja, po drugie Białoruś i najbardziej drastyczny przykład to Ukraina. W tych pierwszych dwóch krajach z uwagi na sytuację wewnętrzną, na mówiąc wprost, reżim (...) nie należy liczyć się z tym, że tam będzie duża frekwencja. I w związku z tym w tych krajach będziemy chcieli nie tak, jak było to wcześniej w konsulatach przeprowadzać głosowanie, a po jednym obwodzie wyborczym będzie w ambasadach, mówiąc krótko - w Moskwie i w Mińsku - wyjaśnił Wawrzyk.

Podkreślił, że przykład Ukrainy jest szczególny ze względu na warunki wojenne. Dlatego też będziemy proponowali, żeby na Ukrainie głosowania nie przeprowadzać - powiedział wiceszef MSZ.

Jak głosować za granicą?

Sprawdź uprawnienia wyborcze. Upewnij się, że jesteś uprawniony do głosowania w polskich wyborach parlamentarnych. Musisz być obywatelem Polski i mieć ukończone 18 lat.

Zarejestruj się do głosowania za granicą. W przypadku wyborów parlamentarnych w Polsce, aby głosować za granicą, musisz się zarejestrować jako wyborca za granicą. Rejestracji można dokonać w polskiej placówce dyplomatycznej lub konsularnej (ambasada lub konsulat) w kraju, w którym przebywasz. Możesz również zarejestrować się online za pomocą specjalnej aplikacji dostępnej na stronie internetowej Państwowej Komisji Wyborczej (PKW).

Zarejestruj się do korespondencyjnego spisu wyborców. Jeśli zdecydujesz się na głosowanie korespondencyjne, będziesz musiał także zarejestrować się do korespondencyjnego spisu wyborców. Informacje na ten temat również znajdziesz na stronie internetowej PKW.

Otrzymaj materiały do głosowania. Po zarejestrowaniu się do korespondencyjnego spisu wyborców otrzymasz materiały do głosowania. Mogą to być karty do głosowania, instrukcje oraz koperty.

Głosowanie korespondencyjne. Wypełnij karty do głosowania zgodnie z instrukcjami i umieść je w odpowiednich kopertach. Następnie umieść koperty w zewnętrznej kopercie, na której znajduje się oznaczenie nadawcy oraz inne niezbędne informacje.

Dostarcz materiały do głosowania. Skieruj kopertę z materiałami do głosowania do polskiej placówki dyplomatycznej lub konsularnej w kraju, w którym się znajdujesz. Możesz to zrobić osobiście lub za pośrednictwem poczty.

W niektórych przypadkach będziesz mógł śledzić status swojego głosu, aby upewnić się, że został on przyjęty i policzony.

autor: Edyta Roś