Specjalna Strefa Demograficzna to pilotażowy projekt dotyczący utworzenia pakietów pomocowych, które miałyby być wprowadzone w województwie opolskim i przeciwdziałać wyludnianiu się regionu.
W ramach Strefy byłyby realizowane cztery pakiety: socjalno-prokreacyjny, dotyczący urodzeń i opieki nad dziećmi do wieku przedszkolnego; edukacyjny - dla młodzieży szkolnej i studentów; pakiet "praca to bezpieczna rodzina", który miałby chronić rodziców przed utratą zatrudnienia czy blokadą awansu oraz pakiet "zachód słońca" skierowany do seniorów.
Czapiński w czwartek powiedział PAP, że Opolszczyzna jako region najbardziej dotknięty depopulacją, ale niewielki, a więc wymagający mniejszych nakładów na projekt niż duże regiony - może być dobrym poligonem wdrażania mechanizmów zatrzymujących spadek ludności.
Zdaniem naukowca, jeśli się okaże, że rozwiązania zastosowane w woj. opolskim zadziałają, to można by było przełożyć je potem na cały kraj, który "potrzebuje narodowego programu demograficznego".
Próbę stworzenia systemowych rozwiązań dotyczących demografii należy podjąć, bo - jak twierdzi Czapiński - w Polsce mają miejsce dwa niekorzystne dla populacji trendy: migracyjny, czyli wyjazdy dużej grupy, zwłaszcza młodych ludzi, którzy za granicą zostają i tam zakładają rodziny oraz trend polegający na "spadku ochoty Polaków do posiadania dzieci". "Dane dotyczące obydwu tych trendów powodują, że powinniśmy bić w Dzwon Zygmunt" - powiedział Czapiński.
Czapiński to jeden z ekspertów, którzy przyjęli propozycję współpracy z woj. opolskim w ramach tworzenia pakietów składających się na Specjalną Strefę Demograficzną. W tej grupie znaleźli się też m.in. regionalista prof. Jacek Szlachta czy wiceprezydent Centrum im. A. Smitha Andrzej Sadowski. Pierwsze spotkanie grupy eksperckiej odbyło się w środę w Warszawie. Kolejne zaplanowano za około półtora miesiąca.
W piątek spotka się natomiast rada programowa projektu Specjalnej Strefy Demograficznej, która ma zająć się wstępną weryfikacją założeń pomysłu.
W czwartek w Opolu podczas konferencji "Wyzwania demograficzne Opolszczyzny - rola samorządów i mediów" marszałek województwa opolskiego Józef Sebesta zapowiedział, że przy tworzeniu Strefy może zajść potrzeba zmiany ustaw. Sadowski mówił jednak, że na początku możliwość zrealizowania konkretnych rozwiązań będzie sprawdzana w ramach istniejącego prawa.
Marszałek zaapelował też w czwartek do wszystkich sił politycznych o jednomyślność w kwestii demografii, a do mediów o nagłaśnianie problemu związanego z demografią oraz pomysłu tworzenia Strefy. Pięć największych opolskich mediów lokalnych - Nowa Trybuna Opolska, Radio Opole, Gazeta Wyborcza w Opolu, Radio Plus Opole i TVP Opole - już rozpoczęły wspólną akcję pt. "Teraz Rodzina", w ramach której zobowiązały się m.in. promować prorodzinne rozwiązania biznesu i samorządów.
Na zwołanej w czwartek konferencji prasowej opracowanie pakietu swoich rozwiązań przez cztery robocze zespoły odpowiadające poszczególnym pakietom Strefy zapowiedział opolski Sojusz Lewicy Demograficznej. "Zespoły zaczynają pracę w najbliższych dniach, a gotowe pakiety mamy nadzieję przekazać marszałkowi jeszcze w miesiącach letnich" - stwierdził szef opolskich struktur SLD Piotr Woźniak.
