Zawistowski powiedział, że w Polsce istnieją rozwiązania prawne, które mają na celu zapewnienie niezawisłości sądownictwa. Według przewodniczącego KRS, gwarancje ustrojowe są jednak niewystarczające, by zapewnić przestrzeganie tej zasady.
- W praktyce widoczne są działania władzy ustawodawczej i wykonawczej ingerujące w niezależność sądownictwa - powiedział Zawistowski . - Napięcia w naszym kraju powstają głównie w związku z powierzeniem ministrowi sprawiedliwości nadzoru administracyjnego nad sądami - dodał. Jako przykład podał ustawę z 2001 roku o ustroju sądów powszechnych, która - jak powiedział - była nowelizowana blisko 70 razy. Zdaniem Zawistowskiego , "wyraźnie godzi to w stabilność funkcjonowania sądów".
Innym przykładem, jaki wymienił Zawistowski są ostatnie nowelizacje ustawy o Trybunale Konstytucyjnym, które - jak mówił - spowodowały kryzys w obsadzie stanowisk sędziowskich w Trybunale.
- W ciągu sześciu miesięcy władza ustawodawcza trzykrotnie dokonała poważnych zmian w przepisach dotyczących funkcjonowania tego sądu, dwie pierwsze z tych nowelizacji zostały w części uznane za niezgodne z konstytucją, rozstrzygnięcie dotyczące ostatniej z tych ustaw ma zapaść niedługo - powiedział Zawistowski. Przemawiając w Parlamencie Europejskim, Zawistowski zasugerował, że instytucja ta powinna określić minimalne standardy dotyczące niezawisłości sądów w krajach członkowskich, co byłoby wzorcem monitorowania praworządności w tym zakresie.
W połowie stycznia - w związku z wątpliwościami wokół Trybunału Konstytucyjnego - Komisja Europejska uruchomiła procedurę kontroli praworządności w Polsce. Obecne oczekiwana jest opinia Komisji Weneckiej Rady Europy na ten temat.