rozwiń ›

Specustawa powodziowa to potoczna nazwa dla ustawy, która wprowadza szczególne rozwiązania prawne mające na celu szybszą i bardziej efektywną reakcję na skutki powodzi, a także wsparcie dla osób i instytucji poszkodowanych przez ten kataklizm.

Reklama

Jak informuje redakcja portalu money.pl, projekt, nad którym obecnie pracują rządowi eksperci, stanowi kompleksową nowelizację obowiązującej od 2011 roku ustawy o zarządzaniu kryzysowym w przypadku powodzi. Choć jego głównym celem jest usprawnienie działań związanych z usuwaniem skutków powodzi, to zakres zmian jest znacznie szerszy. Projekt obejmuje bowiem liczne modyfikacje przepisów dotyczących m.in. edukacji, ochrony zdrowia, warunków mieszkaniowych, rynku pracy, rolnictwa oraz infrastruktury.

Obserwuj kanał Dziennik.pl na WhatsAppie

Rząd z jednej strony dokonuje modyfikacji istniejących instrumentów wsparcia, takich jak zasiłek losowy, a z drugiej znosi niektóre ograniczenia i wprowadza uproszczenia procedur, na przykład w zakresie finansowania działań związanych z przeciwdziałaniem skutkom powodzi lub przedłużając terminy realizacji obowiązków wynikających z przepisów prawa. Projekt ten obejmuje kilkadziesiąt propozycji. Oto najważniejsze z nich.

Reklama

Specustawa powodziowa 2024 - 1000 zł zasiłku dla uczniów

Zaproponowano zwiększenie dostępności zasiłku losowego dla dzieci i uczniów poprzez wprowadzenie ułatwień w jego wykorzystaniu na cele edukacyjne. Projekt przewiduje podwyższenie limitu wydatków na takie cele do kwoty 1000 złotych. Jak czytamy w uzasadnieniu, środki te mają służyć zaspokojeniu potrzeb edukacyjnych dzieci uczęszczających do przedszkoli oraz uczniów szkół podstawowych.

Zasiłek będą mogli otrzymać rodzice lub opiekunowie dzieci, które poniosły straty materialne w wyniku powodzi. Warunkiem wypłaty świadczenia będzie złożenie oświadczenia o poniesionej szkodzie wraz z jej oszacowaniem. Obecnie, aby uzyskać taki zasiłek, wymagane jest uprzednie przyznanie zasiłku celowego w wysokości 8000 złotych. Kompetencje decyzyjne w tej sprawie należą do wójta, burmistrza lub prezydenta miasta. Rząd przewiduje na realizację tego zadania środki finansowe w wysokości do 35 milionów złotych.

Projekt przewiduje także:

  • czasowe zawieszenie obowiązujących limitów liczebności uczniów w klasach na obszarach dotkniętych powodzią. Ma to umożliwić organom prowadzącym szkoły i przedszkola dostosowanie oferty edukacyjnej do zwiększonego zapotrzebowania, wynikającego z konieczności zapewnienia miejsc wychowania przedszkolnego i edukacji wczesnoszkolnej,
  • możliwość tworzenia tymczasowych miejsc nauki w związku z powstałymi w wyniku powodzi uszkodzeniami szkół i innych placówek edukacyjnych. Decyzję w tej sprawie będą podejmowali odpowiednio wójt, burmistrz, prezydent miasta, starosta lub marszałek województwa, po uzyskaniu opinii kuratora oświaty. Placówki te mogą funkcjonować do 31 sierpnia 2026 roku.

Co zawiera specustawa powodziowa 2024? Szybszy i łatwiejszy dostęp do opieki zdrowotnej

Projekt zakłada uproszczenie procedury uzyskania pomocy psychologicznej dla osób dorosłych poszkodowanych w powodzi poprzez zniesienie wymogu posiadania skierowania. Ustawa ma na celu umożliwienie szybszego dostępu do opieki zdrowotnej na terenach objętych klęską żywiołową, poprzez uproszczenie procedur wyboru podmiotów leczniczych. Ponadto placówki medyczne, które ucierpiały w wyniku powodzi, będą mogły ubiegać się o dotacje na odbudowę zniszczonego majątku.

Co znajduje się w specustawie powodziowej 2024? Pomoc dla kredytobiorców

Zgodnie z zapowiedziami rządu, wsparcie finansowe zostanie udzielone wszystkim kredytobiorcom, których nieruchomości mieszkalne zostały uszkodzone lub zniszczone w wyniku powodzi, co uniemożliwiło im korzystanie z nich, nawet tymczasowo. W przypadku utraty zdolności kredytowej w wyniku zdarzenia losowego, takiego jak powódź, kredytobiorca może liczyć na wsparcie Funduszu Wsparcia Kredytobiorców, który pokryje za niego maksymalnie 12 miesięcznych rat kredytu.

Ponadto zostaną wprowadzone nowe regulacje, które znacząco zwiększą wsparcie finansowe dla samorządów w zakresie odbudowy i modernizacji lokali mieszkalnych. Dzięki temu gminy będą mogły efektywniej zaspokajać potrzeby mieszkaniowe swoich mieszkańców. W szczególności, pełne dofinansowanie obejmie inwestycje w nowe budynki mieszkalne w zasobach gminy, natomiast remonty lokali mieszkalnych z zasobów gminnych lub spółek gminnych będą wspierane w wysokości 70 proc. kosztów. Ponadto budynki wielorodzinne będą priorytetyzowane w procesie przyznawania premii remontowych, zwłaszcza te, które ucierpiały w wyniku powodzi.

Specustawa powodziowa 2024: Brak zakazu handlu w niedzielę

Projekt ustawy zakłada złagodzenie ograniczeń dotyczących handlu w niedziele poprzez umożliwienie wykonywania czynności związanych z przygotowaniem towarów pierwszej potrzeby do sprzedaży, takich jak rozładowywanie, przyjmowanie i ekspozycja. Projekt zakłada także:

  • wprowadzenie specjalnego zwolnienia dla pracowników, których miejsca zamieszkania zostały dotknięte powodzią. Zwolnienie to będzie wynosiło 5 dni lub 40 godzin i będzie przysługiwało w czasie trwania klęski żywiołowej. W tym okresie pracownicy otrzymają 50 proc. swojego wynagrodzenia,
  • możliwość przedłużenia przez pracodawcę okresu wypłacania wynagrodzenia za usprawiedliwioną nieobecność pracownika ponad obowiązujące obecnie 10 dni roboczych,
  • wydłużenie okresów ważności badań lekarskich, przedawnienia roszczeń pracowniczych oraz terminów na wniesienie odwołania od wypowiedzenia umowy o pracę,
  • przedłużenie okresów ważności szkoleń BHP.

W przypadku utraty dokumentacji niezbędnej do ustalenia świadczeń społecznych w wyniku powodzi poszkodowani mogą przedstawić inne dokumenty poświadczające ich prawo do świadczeń. W celu usprawnienia procedury przyznawania i wypłacania zasiłków powodziowych przewiduje się możliwość upoważnienia przez organy samorządowe (wójta, burmistrza, prezydenta miasta) swoich pracowników do wydawania decyzji w tej sprawie. W celu przyspieszenia odbudowy infrastruktury opieki nad małymi dziećmi projekt zakłada zniesienie obowiązku wkładu własnego przy ubieganiu się o dotacje na ten cel oraz wydłużenie terminów rozpatrywania wniosków.

Co zawiera specustawa powodziowa 2024? Darmowa pomoc prawna

Projekt ustawy zakłada rozszerzenie dostępu do nieodpłatnej pomocy prawnej i poradnictwa obywatelskiego, w szczególności dla osób poszkodowanych w wyniku określonych zdarzeń. Ponadto:

  • osoby poszkodowane w wyniku powodzi będą miały możliwość złożenia wniosku o zawieszenie postępowania egzekucyjnego,
  • w przypadku wystąpienia sytuacji nadzwyczajnej, takiej jak powódź, sądy będą miały możliwość zawieszenia postępowania cywilnego, jeżeli uczestniczenie w nim jednej ze stron byłoby utrudnione,
  • uproszczenie procedury delegowania sędziów między sądami w celu zapewnienia sprawnego rozpoznawania spraw o szczególnym znaczeniu,
  • przewiduje się stworzenie przez sądy wykazów spraw, które wymagają priorytetowego rozpatrzenia.

Co znajduje się w specustawie powodziowej 2024? Likwidacja projektu "Laptop dla ucznia"

Rząd zdecydował o zakończeniu programu "Laptop dla ucznia". Oznacza to, że przepisy umożliwiające coroczne przekazywanie laptopów uczniom rozpoczynającym czwartą klasę zostaną uchylone. Powodem tej decyzji jest brak wystarczających środków finansowych na realizację tego projektu. Program "Laptop dla ucznia" zostanie zastąpiony nowym projektem o nazwie "Cyfrowy uczeń". Ze względu na brak środków finansowych w budżecie państwa oraz zastrzeżenia Komisji Europejskiej dotyczące finansowania z KPO, realizacja nowego programu nie została uwzględniona w nowelizowanej ustawie.

Specustawa powodziowa 2024. Wsparcie dla policji i strażaków

Rząd zadecydował o wypłacie dodatkowego wynagrodzenia funkcjonariuszom służb mundurowych (Policji, Straży Granicznej oraz Państwowej Straży Pożarnej) za pracę ponadnormatywną wykonaną w związku z likwidacją skutków klęski żywiołowej. Chodzi o osoby, które pełniły służbę w okresie od 13 września 2024 roku do 31 października 2024 roku.

Rekompensaty miałyby być przyznawane wszystkim funkcjonariuszom, bez względu na zajmowane stanowisko, oraz wypłacone do końca roku. Zasady dotyczące wypłat mają być zgodne z przepisami ustaw regulujących funkcjonowanie poszczególnych służb.

Kiedy specustawa powodziowa wejdzie w życie?

Zgodnie z projektem, nowe przepisy wejdą w życie następnego dnia po ich oficjalnym ogłoszeniu. Przewidywana jest sejmowa debata nad projektem w najbliższy czwartek, 26 września, co zostało zapowiedziane przez Donalda Tuska.