RPO wskazuje na szereg systemowych problemów, które utrudniają życie kierowcom:

  • Drakońskie opłaty dodatkowe: Kary za nieopłacone parkowanie, wynoszące od 200 do 300 zł, są rażąco wysokie i często przekraczają możliwości finansowe osób o niskich dochodach, emerytów, studentów czy osób z niepełnosprawnościami. RPO uważa, że to narusza konstytucyjną zasadę proporcjonalności i ochrony prawa własności.
  • Opóźnione wezwania do zapłaty: Obywatele często dostają wezwania do zapłaty po kilku miesiącach od zdarzenia. To prowadzi do kumulacji kar i zadłużeń sięgających nawet kilkunastu tysięcy złotych, co narusza zasadę pewności prawnej.
  • Wykluczenie cyfrowe: Systemy płatności oparte wyłącznie na aplikacjach mobilnych dyskryminują osoby starsze i te, które nie mają dostępu do nowych technologii. To narusza konstytucyjną zasadę równości wobec prawa.
  • Dyskryminacja mieszkańców spoza SPP: Rozszerzanie stref płatnego parkowania zmusza mieszkańców zameldowanych poza nimi do wykupywania drogich abonamentów. RPO widzi w tym naruszenie zasady równości.
  • Nadmierne żądania danych osobowych: Wnioski o umorzenie opłat dodatkowych wymagają często przedstawiania wyciągów bankowych za 12 miesięcy. RPO alarmuje, że to narusza prawo do prywatności i zasadę minimalizacji danych z RODO, zniechęcając ludzi do ubiegania się o umorzenie.

Czego żąda RPO? Propozycje zmian

Aby rozwiązać te problemy, RPO przedstawił konkretne propozycje zmian w ustawie o drogach publicznych:

Reklama
  • Proporcjonalne opłaty dodatkowe: Ustalenie maksymalnej wysokości opłaty dodatkowej, która będzie proporcjonalna do opłaty za parkowanie i będzie uwzględniać sytuację materialną osoby.
  • Zróżnicowanie opłat: Wprowadzenie mechanizmu różnicowania opłat dla osób w trudnej sytuacji finansowej (emeryci, studenci, osoby z niepełnosprawnościami).
  • Natychmiastowe powiadomienia: Obowiązek niezwłocznego powiadamiania właściciela pojazdu o nałożeniu opłaty dodatkowej.
  • Krajowy system sprawdzania opłat: Stworzenie ogólnokrajowego, przejrzystego systemu do bieżącego sprawdzania statusu opłat dodatkowych.
  • Prawo do odwołania: Wprowadzenie możliwości wniesienia odwołania od opłaty dodatkowej w terminie 14 dni, z uwzględnieniem okoliczności łagodzących.
  • Uproszczona procedura: Utworzenie uproszczonej procedury administracyjnej do rozpatrywania odwołań.
  • Mniej danych osobowych: Ograniczenie żądań danych osobowych w postępowaniach o umorzenie opłat.
  • Dostępność dla wykluczonych cyfrowo: Zapewnienie alternatywnych metod płatności dla osób wykluczonych cyfrowo.
  • Elastyczność egzekucji i raty: Wprowadzenie elastyczności w egzekucji opłat i możliwości rozłożenia opłaty dodatkowej na raty wprost na podstawie ustawy.