Robert Mazurek: Nobel, podobnie jak Oscary, ma swój światopogląd?
Kinga Dunin: Literatura światowa jest w przeważającej części literaturą liberalną i takie też są nagrody literackie.
I zaraz pani powie, że tylko literatura lewicowa jest coś warta.
Nie powiem tak, bo choćby Jarosław Marek Rymkiewicz jest świetnym pisarzem, nie mam wątpliwości co do wartości jego literatury, a jest konserwatystą pełną gębą. I nie ma szans na Nobla.
Ze względu na poglądy?
Oczywiście musiałabym się przyjrzeć dokładniej literackim Noblom, ale tam rzeczywiście innego rodzaju światopogląd jest w cenie. Trochę się temu nie dziwię.
Ja też nie.
Bez wieloznaczności nie ma literatury, a tę zapewnia liberalizm, bo jest bardziej otwarty, daje możliwości większego manewru, bez oceniania, osądzania.
Herbert też nie dostał Nobla.
I Zagajewski ciągle nie dostał.
Gdyby Tokarczuk miała inne poglądy i wzywała do głosowania na Konfederację, to miałaby szansę na Nobla, Bookera?
Przecież to nie jest tak, że w swych książkach opowiada się jednoznacznie za jakimiś projektami politycznymi.
Ale wszyscy znają jej poglądy.
Oczywiście, że za nagrodami literackimi – nie tylko tymi światowymi, polskimi również – stoją różne racje…
Różne interesy…
Tylko że nie nagradza się literatury jednoznacznej. Ceniony jest chociażby Houellebecq…
…który nie jest jednoznaczny, zgoda.
I można go nie lubić jako konserwatysty i mizogina.
Konserwatysty? Żaden konserwatysta nie nazwałby Houellebecqa konserwatystą.
A moim zdaniem nim jest. Tak samo tegoroczny noblista, Peter Handke, który też wywołuje wiele kontrowersji i z pewnością nie jest jednoznaczny.
Za co Polacy pokochali Tokarczuk?
Za połączenie progresywizmu z łagodnością.
A w czym się ta postępowość przejawiała?
W otwartości na inne możliwości świata, na to, że nie musi być tak, jak jest i można pomyśleć inaczej. Było to jednocześnie otwarcie bardziej na nieznane niż na jakieś utopijne pomysły. To odpowiada mentalności czytelników, których nie szokują ekscentryczne pomysły, typu "tu upiekę tort z muchomora, a tu mężczyzna będzie karmił piersią, a tu jeszcze Bóg zmienia świętej kobiecie płeć".