Kwalifikowana, bezwzględna, zwykła. Jak się liczy większości w Sejmie?

Zacznijmy od kworum

By głosowanie było ważne, musi w nim wziąć udział co najmniej połowa ustawowej liczby parlamentarzystów - w przypadku posłów musi ich być 230. Co ważne, muszą oni być "za", "przeciw" albo wstrzymać się od głosu. Jeśli będą siedzieć na sali, ale nie zagłosują za żadną z opcji, wówczas kworum nie ma, a głosowanie jest nieskuteczne.

Większość zwykła (względna)

Większość zwykła, zwana też względną, obowiązuje w przypadku większości ustaw uchwalanych przez Sejm, również ustawy budżetowej. Oznacza ona w praktyce, iż dane rozwiązanie musi zyskać więcej zwolenników niż przeciwników, przy czym nieuwzględniane są głosy osób wstrzymujących się. Co za tym idzie, jeśli posłów popierających ustawę będzie więcej niż ją odrzucających, ale mniej niż tych, którzy wstrzymali się od głosu, mimo wszystko akt zostanie uchwalony.

Większość bezwzględna (absolutna)

Ten rodzaj większości ma miejsce, gdy za określoną propozycją opowiada się więcej niż połowa głosujących, a dokładniej - liczba zwolenników przewyższa łączną liczbę przeciwników oraz wstrzymujących się. Jest wymagana, by móc np. zarządzić referendum ogólnokrajowe lub uchwalić wotum zaufania dla rządu. Uprawnia też Sejm do odrzucenia poprawek Senatu podczas trybu ustawodawczego.

Czasem błędnie mówi się, że większość bezwzględna to 50 proc. + 1. Ale zasada ta obowiązuje tylko, jeśli mamy parzystą liczbę głosujących. Jeśli zaś jest ich np. 301, to większość bezwzględna wówczas wynosi 151.

Większość kwalifikowana

Na daną propozycję musi przystać określona (ułamkowo bądź procentowo) liczba głosujących. Większość tę oblicza się w odniesieniu albo do liczby posłów głosujących, albo ich liczby ustawowej. Zawsze jest ona większa niż połowa.

W Polsce wykorzystuje się głównie dwa rodzaje większości kwalifikowanej: 2/3 oraz 3/5. Pierwsza (co najmniej 307 posłów) znajduje zastosowanie w Sejmie, gdy chce on skrócić swoją kadencję lub wyrazić zgodę na ratyfikację umowy międzynarodowej przekazującej organizacji międzynarodowej lub organowi międzynarodowemu kompetencje organów władzy państwowej w niektórych sprawach. Jest wymagana również w celu uznania trwałej niezdolności Prezydenta RP do sprawowania urzędu ze względu na stan jego zdrowia lub postawienia go przed Trybunał Stanu przez Zgromadzenie Narodowe.

Natomiast większość 3/5 przy obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów umożliwia Sejmowi odrzucenie weta prezydenta w trakcie procesu legislacyjnego czy pociągnięcie do odpowiedzialności członka Rady Ministrów.

Jaka większość pozwala na zmianę Konstytucji?

Procedurze zmiany ustawy zasadniczej poświęcony został cały jej XII rozdział. W punkcie czwartym art. 235 przeczytać można, iż: Ustawę o zmianie Konstytucji uchwala Sejm większością co najmniej 2/3 głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów oraz Senat bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby senatorów.