rozwiń ›

Kto liczy głosy? Rola komisji obwodowych

Za liczenie głosów odpowiada Obwodowa Komisja Wyborcza (OKW). To ona działa na poziomie lokalu wyborczego — w szkole, urzędzie czy świetlicy. Jej skład tworzą osoby zgłoszone przez komitety wyborcze oraz, jeśli potrzeba, powołane przez komisarza wyborczego.

Reklama

Komisja rozpoczyna pracę wcześnie rano, nadzorując głosowanie przez cały dzień. Po jego zakończeniu dokładnie o godz. 21:00, lokal zostaje zamknięty, a członkowie OKW przystępują do liczenia głosów. Tak wygląda liczenie głosów krok po kroku:

  • Zabezpieczenie urny i sprawdzenie pieczęci: Przed otwarciem urny komisja sprawdza, czy wszystko się zgadza: protokoły, pieczęcie, liczba wydanych kart.
  • Wyjęcie kart i sortowanie: Karty są wyciągane z urny i rozdzielane: osobno głosy ważne, osobno nieważne (np. puste lub z więcej niż jednym zaznaczeniem, jeśli głos dotyczy jednego kandydata).
  • Liczenie głosów ważnych: Głosy ważne są liczone ręcznie. Komisja zapisuje, ile osób oddało głos na każdego kandydata, a cały proces odbywa się zespołowo i pod kontrolą przewodniczącego komisji.
  • Sporządzenie protokołu: Każdy wynik wpisywany jest do specjalnego systemu elektronicznego. Następnie protokół jest drukowany w kilku kopiach, podpisywany przez członków komisji i opieczętowany.

Jak dane trafiają do PKW?

Po podliczeniu i podpisaniu protokołów, przewodniczący obwodowej komisji wraz z jednym z członków jedzie z dokumentami do Okręgowej Komisji Wyborczej (OKWr). Tam protokoły są:

  • sprawdzane pod kątem poprawności,
  • wprowadzane do systemu informatycznego PKW (jeśli wcześniej nie zostały przesłane elektronicznie),
  • a następnie zatwierdzane.

Dane z obwodów spływają stopniowo do Państwowej Komisji Wyborczej, która publikuje cząstkowe wyniki na stronie internetowej. Ostateczne wyniki ogłaszane są dopiero po ich pełnej weryfikacji i podpisaniu przez PKW.

Czy możliwe są błędy lub manipulacje?

Proces liczenia głosów jest szczegółowo uregulowany i jawny. W lokalu mogą być obecni mężowie zaufania z ramienia komitetów wyborczych oraz obserwatorzy społeczni. Każdy etap liczenia musi być zgodny z procedurami, a członkowie komisji ponoszą odpowiedzialność karną za fałszowanie wyników.

Ponadto system informatyczny, do którego trafiają dane, jest zabezpieczony wielopoziomowo i obsługiwany wyłącznie przez uprawnione osoby.

Co, jeśli komisja się pomyli?

W razie wykrycia błędów w protokołach — np. rozbieżności między liczbą głosów a liczbą kart — komisja jest zobowiązana do ich wyjaśnienia na miejscu. Jeśli to niemożliwe, może zostać zobowiązana do ponownego przeliczenia głosów lub uzupełnienia dokumentacji.

Ile trwa liczenie?

Reklama

Wszystko zależy od wielkości obwodu i liczby oddanychgłosów. W małych miejscowościach proces może zakończyć się jeszcze przed północą. W dużych miastach lub w wyborach z wieloma kartami (np. parlamentarnych) praca może potrwać do rana.

Dlaczego to ważne?

Choć dla wyborców głosowanie kończy się wrzuceniem karty do urny, to właśnie transparentne i rzetelne liczenie głosów jest fundamentem demokracji. Dzięki pracy tysięcy członków komisji w całym kraju — często do późnej nocy — możemy mieć pewność, że każdy głos się liczy. Dosłownie.