Na konferencji prasowej w Białym Domu Obama zaapelował do rządów w krajach arabskich ogarniętych prodemokratycznym fermentem, aby zezwoliły swoim obywatelom na swobodne wyrażanie poglądów.

Reklama

"Ameryka nie może nikomu dyktować, co ma robić, ale są pewne uniwersalne zasady. Nie wierzymy na przykład w przemoc. Po drugie, wierzymy w wolność słowa. Mam więc przesłanie do naszych sojuszników na Bliskim Wschodzie: bierzcie przykład z Egiptu" - powiedział.

Prezydent nie wymienił konkretnych krajów Bliskiego Wschodu. Pod wpływem rewolucji w Egipcie fala protestów antyrządowych ogarnęła w tych dniach m.in. Jemen i Bahrajn, kraje z autokratycznymi rządami, zaprzyjaźnione z USA.

Obama zdawał się aprobująco komentować dotychczasowe posunięcia wojskowych w Egipcie, którzy po rezygnacji prezydenta Hosniego Mubaraka przejęli pełnię władzy w tym kraju.

"Oczywiście dużo jest jeszcze do zrobienia w Egipcie, ale to, co na razie widzimy, jest budujące. Egipt będzie potrzebował pomocy w budowie demokracji i w naprawie gospodarki. Jak dotąd jednak dostrzegamy właściwe sygnały" - oświadczył.

Prezydent ostro skrytykował reżim Iranu, który brutalnie tłumi demonstracje, choć wcześniej chwalił ruch protestu w Egipcie jako słuszny bunt przeciw dyktaturze Mubaraka.



Reklama

"Przywódcy Iranu udawali, że świętują to, co dzieje się w Egipcie, ale w rzeczywistości robią coś wręcz przeciwnego - biją i prześladują demonstrantów w swym kraju" - powiedział Obama.

"To, co jest słuszne w Egipcie, powinno być słuszne także w Iranie. Naród irański powinien mieć możliwości wyrażania swoich trosk" - oświadczył i dodał, że ma nadzieję, iż demonstranci w Iranie "nadal będą mieli odwagę" przeciwstawiania się reżimowym siłom bezpieczeństwa.

Zapytany, czy nie obawia się, że ruch protestów w zaprzyjaźnionych z USA krajach arabskich może doprowadzić do destabilizacji w regionie i wynieść do władzy partie wrogie Ameryce i Izraelowi, Obama zapewnił, że mimo takiego ryzyka liczy na pomyślny dla USA przebieg wydarzeń.

Wydarzenia na Bliskim Wschodzie - jak powiedział - "stwarzają nowe możliwości i nowe wyzwania". Zwrócił uwagę, że w czasie demonstracji w Egipcie można było dostrzec "bardzo mało nastrojów antyamerykańskich, antyizraelskich albo antyzachodnich".

"Kiedy młodzi ludzie demonstrują na placu Tahrir (w Kairze), czując, że mają teraz nadzieję i możliwości, jest mniej prawdopodobne, że skanalizują wszystkie swoje frustracje, wyładowując je w emocjach antyizraelskich lub antyzachodnich. Bo widzą perspektywę budowania swego własnego kraju i to jest pozytywne. Wyzwanie polega na tym, że demokracja bywa chaotyczna" - mówił.

Obama podkreślił, że jest przeciwko stabilizacji opartej na przymusie, właściwym dla rządów autokratycznych. Przypomniał też, że ruchy rewolucyjne w wielu krajach prowadziły ostatecznie do demokracji - podał tu przykłady Indonezji oraz krajów Europy Wschodniej.