Subskrybuj nas na Youtube
W oświadczeniu zamieszczonym na stronie internetowej CCBE organizacje przypomniały, że już w 2017 roku zwróciły uwagę prezydenta Andrzeja Dudy na fakt, że "sytuacja, w której naruszone lub podważone zostają autonomia i niezawisłość sądów nie stanowi wyłącznie wewnętrznego problemu Polski". "Ma ona również konsekwencje dla międzynarodowej wspólnoty prawniczej i bezpośrednio wpływa na stosowanie prawa Unii Europejskiej" - czytamy.
Organizacje podkreśliły, że przyglądają się ostatnim wydarzeniom związanym ze skierowaniem przez irlandzki Sąd Najwyższy do Trybunału Sprawiedliwości UE pytania o to, czy "zmiany w polskim systemie sądowniczym skutkują naruszeniem niezależności sądów i wystawiają na szwank współpracę państw członkowskich w zakresie europejskiego nakazu aresztowania".
Jak przypominają CCBE i FBE, wniosek został skierowany do TSUE "ze względu na fakt, że w Polsce nie jest gwarantowane fundamentalne prawo do rzetelnego procesu sądowego, gdyż polski wymiar sprawiedliwości nie funkcjonuje już w oparciu o zasadę praworządności".
Chodzi o sprawę polskiego obywatela Artura C., broniącego się w Irlandii przed ekstradycją. Mężczyzna jest poszukiwany przez polską prokuraturę w związku z zarzutami dotyczącymi przemytu narkotyków, a w maju 2017 roku został aresztowany w Irlandii na mocy Europejskiego Nakazu Aresztowania.
Prawnicy C. sprzeciwiali się jednak ekstradycji swojego klienta, sugerując, że po wejściu w życie reform wymiaru sprawiedliwości w Polsce nie ma on gwarancji uczciwego procesu.
Dlatego sędzia irlandzkiego Sądu Najwyższego Aileen Donnelly zdecydowała o skierowaniu pytania prejudycjalnego w tej sprawie do Trybunału Sprawiedliwości UE, argumentując, że skala zmian w polskim prawie była tak istotna, iż praworządność w Polsce "uległa systemowemu uszkodzeniu".
Według CCBE i FBE "obecnie widzimy, w jaki sposób sytuacje naruszenia praworządności mogą mieć realny wpływ na wzajemne zaufanie i, w konsekwencji, na zasadę wzajemnego uznawania orzeczeń i współpracę sądową".
Organizacje przekonują we wspólnym oświadczeniu, że "niezależne systemy sprawiedliwości są niezbędne do utrzymania praworządności i zapewnienia zaufania i pewności w odniesieniu do wymiaru sprawiedliwości".
Według CCBE i FBE "bez tego zaufania i pewności zasada wzajemnego uznawania, na której opiera się współpraca sądowa, nie będzie już miała zastosowania".
Dlatego Rada Adwokatur i Stowarzyszeń Prawniczych Europy i Federacja Adwokatur Europejskich "wzywają do podjęcia wszelkich działań koniecznych do zapewnienia istnienia niezależnego wymiaru sprawiedliwości, wolnego od nadmiernej ingerencji polityków, do zapewnienia dostępu do wymiaru sprawiedliwości i rzetelnego procesu sądowego, a także do zapewnienia poszanowania praworządności" - głosi oświadczenie.
CCBE reprezentuje europejskie krajowe samorządy i stowarzyszenia prawnicze przed europejskimi i innymi instytucjami międzynarodowymi i troszczy się o wspólne interesy prawników. Należą do niej samorządy i stowarzyszenia prawnicze z 45 krajów UE, Europejskiego Obszaru Gospodarczego i pozostałych krajów w Europie.Z kolei FBE reprezentuje lokalne samorządy i stowarzyszenia prawnicze. Należą do niej lokalne samorządy i stowarzyszenia prawnicze z 47 państw członkowskich Rady Europy.