Naukowcy badali zwierzęta z Czarnobylskiej Strefy Wykluczenia. To obszar o powierzchni ok. 2 600 km kw. w Ukrainie, w promieniu 30 km od elektrowni. Mieszkające tam organizmy różnią się fizycznie i genetycznie od swoich odpowiedników w zdrowszych częściach kraju. Naukowcy postanowili zbadać, jaki wpływ miało promieniowanie na ich DNA.
Zespół Sophii Tintori z New York University we współpracy z naukowcami z Ukrainy udowodnił, że przewlekłe narażenie na promieniowanie w Czarnobylu nie uszkodziło prostych genomów żyjących tam obecnie mikroskopijnych nicieni. Oznacza to, że szybko reprodukujące się robaki są wyjątkowo odporne.
- Te robaki żyją wszędzie i żyją szybko, więc przechodzą dziesiątki pokoleń ewolucji, zanim typowy kręgowiec osiągnie dojrzałość płciową – powiedział Matthew Rockman, profesor biologii na New York University i główny autor badania.
"Nicienie mogą wytrzymać ekstremalne warunki"
Naukowcy zebrali robaki z próbek gleby, gnijących owoców i innego materiału organicznego z niebezpiecznych dla ludzi miejsc o wysokim napromieniowaniu, porównywalnym z przestrzenią kosmiczną.
Przebadano 15 nicienii z gatunku Oscheius tipulae. Ich genomy porównano z genomami pięciu osobników tego samego gatunku z innych części świata.
Naukowcy nie wykryli uszkodzeń radiacyjnych w genomach robaków z Czarnobyla.
Nie oznacza to, że Czarnobyl jest bezpieczny – raczej oznacza to, że nicienie są naprawdę odpornymi zwierzętami i mogą wytrzymać ekstremalne warunki – powiedziała Tintori. - Nie wiemy również, jak długo każdy ze znalezionych przez nas robaków przebywał w strefie, dlatego nie możemy być pewni, na jaki poziom narażenia wystawiony był każdy robak i jego przodkowie w ciągu ostatnich czterdziestu lat - dodaje.
Wyniki posłużą do badań nad nowotworami
Wyniki dostarczają naukowcom wskazówek do analiz na temat podatności poszczególnych ludzi na nowotwory.
Teraz, gdy wiemy, które szczepy O. tipulae są bardziej wrażliwe, a które bardziej odporne na uszkodzenia DNA, możemy wykorzystać te szczepy do zbadania, dlaczego niektóre osoby są bardziej narażone na działanie czynników rakotwórczych niż inne – podkreśliła Tintor
Katastrofa w elektrowni jądrowej w Czarnobylu w roku 1986 przekształciła jej okolicę w najbardziej skażony obszar na Ziemi. Szkodliwy poziom promieniowania w wielu miejscach utrzymuje się prawie czterdzieści lat później. Ludność została ewakuowana, jednak w regionie nadal żyje wiele roślin i zwierząt. Teraz okazuje się, że mogą one doprowadzić naukowców do odkryć ważnych dla profilaktyki nowotworów.