Malaria lotniskowa. Coraz więcej przypadków w Europie. Jakie daje objawy?

Międzynarodowy zespół badaczy zidentyfikował w latach 2018-2022 145 przypadków zakażeń. 105 sklasyfikowano jako malarię lotniskową, a 32 jako malarię bagażową. W 8 przypadkach nie dokonano rozróżnienia.

Obserwuj kanał Dziennik.pl na WhatsAppie

Malaria lotniskowa i bagażowa – co to takiego?

"Malaria lotniskowa" to potoczne określenie zjawiska związanego z przywożeniem przez podróżnych chorób tropikalnych, takich jak malaria, do krajów, gdzie ta choroba naturalnie nie występuje. Komary mogą dostać się do samolotów w trakcie postoju na lotniskach w krajach tropikalnych. Jeśli nie zostaną zneutralizowane (np. poprzez dezynsekcję samolotu), mogą przetrwać podróż i ukąsić ludzi po wylądowaniu, przenosząc pasożyty wywołujące malarię.

W czasopiśmie Eurosurveillance ukazała się analiza dotycząca tego problemu. Według niej, ponad jedna trzecia zgłoszonych przypadków od 2000 roku wystąpiła w latach 2018-2022. Najwięcej przypadków malarii lotniskowej stwierdzono we Francji (52 zakażenia). W Belgii wykryto 19 przypadków, a w Niemczech — 9. Pacjenci często pracowali w pobliżu międzynarodowego lotniska lub mieszkali w jego pobliżu.

O malarii lotniskowej mówi się w przypadku zachorowań obejmujących okolice lotnisk i portów krajów, w których choroba nie występuje. Nosiciele jakimi są komary przedostają się do strefy klimatu umiarkowanego środkami transportu. Są to głównie samoloty i statki. Malaria bagażowa występuje wówczas, gdy zakażona osoba nie podróżowała w ostatnim czasie do regionu endemicznego dla malarii, ale zaraziła się przez komara przewożonego w bagażu, samolocie lub paczce.

Objawy malarii lotniskowej

Malaria lotniskowa daje takie same objawy jak klasyczna postać malarii, ponieważ jest wywoływana przez te same pasożyty (Plasmodium), które przenoszą zakażone komary. Objawy mogą pojawić się w ciągu kilku dni do kilku tygodni po zakażeniu. Są to najczęściej:

• Gorączka – jeden z najbardziej charakterystycznych objawów. Może mieć charakter przerywany (cykliczny), pojawiający się co 48-72 godziny, w zależności od gatunku pasożyta.
• Dreszcze i poty – początkowo mogą pojawiać się dreszcze, które przechodzą w intensywne pocenie się po spadku gorączki.
• Bóle głowy – mogą być silne i przewlekłe.
• Bóle mięśni i stawów – przypominające symptomy grypy, uczucie osłabienia i zmęczenia.
• Zmęczenie i ogólne złe samopoczucie – mogą prowadzić do dużej wyczerpania fizycznego.
• Nudności, wymioty, biegunka – objawy żołądkowo-jelitowe, choć mniej powszechne, mogą się pojawić.
• Bóle brzucha i brak apetytu.
• Żółtaczka – w niektórych przypadkach może dojść do zażółcenia skóry i oczu, co wskazuje na problemy z wątrobą.
• Splenomegalia – powiększenie śledziony, co może być powiązane z rozpadem zarażonych krwinek czerwonych.
• Problemy neurologiczne – w ciężkich przypadkach, zwłaszcza przy malarii mózgowej (Plasmodium falciparum), mogą pojawić się zaburzenia świadomości, drgawki, a nawet śpiączka.

Objawy malarii lotniskowej mogą być mylone z innymi chorobami wirusowymi, np. grypą, co może opóźnić diagnozę. Kluczową wskazówką jest występowanie tych objawów u osoby, która nie podróżowała do regionów endemicznych malarii, ale przebywała w pobliżu lotnisk, gdzie mógł wystąpić kontakt z zakażonym komarem przeniesionym z regionów tropikalnych.

By zapobiec rozprzestrzenianiu się malarii, naukowcy zalecają liniom lotniczym przestrzeganie procedur dezynsekcji. Światowa Organizacja Zdrowia zaleca rozpylanie pestycydów w kabinach pasażerskich, a także w toaletach i luku bagażowym.