Nowy ton Berlina i stanowcza retoryka

Od momentu objęcia urzędu przez Friedricha Merza (CDU) z początkiem maja 2025 roku, niemiecki rząd konsekwentnie zaostrza retorykę wobec Kremla. Thorsten Frei, pełniący od 6 maja funkcję szefa Kancelarii Federalnej, otwarcie wezwał Unię Europejską do wyjścia "poza strefę komfortu" i rozważenia kroków, które mogą uderzyć w interesy samej Europy, lecz przynieść realny efekt dla Ukrainy. Podkreślił, że obecne ograniczenia nie wystarczą, jeśli celem jest trwałe zatrzymanie rosyjskiej agresji.

Reklama

Propozycje surowszych ograniczeń: gaz, uran i nie tylko

Wśród konkretnych propozycji Frei wymienił:

  • Zakaz importu rosyjskiego gazu – stanowcze odcięcie kluczowego źródła dochodów Moskwy, nawet kosztem wyższych cen w UE,
  • Zakaz importu uranu – uderzenie w strategiczny sektor energetyczny Rosji,
  • Obostrzenia wobec infrastruktury Nord Stream – wpisanie gazociągu na listę objętą sankcjami, co może oznaczać zakaz korzystania z jego dotychczasowych połączeń.

Takie działania, choć bolesne gospodarczo dla Unii, mają – według Frei – przynieść pożądany skutek polityczny i obronny.

Konfiskata zamrożonych aktywów jako broń prawna

Frei potwierdził też, że Berlin i jego sojusznicy rozważają konfiskatę zamrożonych rosyjskich aktywów państwowych, gdy tylko pozwoli na to prawo. Kanclerz Merz już wcześniej zapowiadał, że Niemcy będą dążyć do przekazania tych środków na odbudowę Ukrainy, jeśli warunki prawne na to pozwolą. Do tej pory UE jedynie zamrażała aktywa w rosyjskich bankach, ale nie zdecydowała się na ich trwałe przejęcie.

Unijny pakiet sankcji: krok w stronę 18 rundy?

Równolegle Komisja Europejska pracuje nad 18 pakietem sankcji przeciwko Rosji. Wstępne założenia zakładają:

  • Zakaz korzystania z infrastruktury Nord Stream – zgodnie z propozycją Frei,
  • Wpisanie tzw. "floty cieni" na listę podmiotów objętych restrykcjami,
  • Obniżenie pułapu cenowego na ropę naftową – jeszcze większe ograniczenie dochodów Moskwy,
  • Rozszerzenie sankcji na sektor finansowy – nowe listy osób i instytucji objętych zamrożeniem aktywów i zakazem transakcji.

Jak informowała przewodnicząca KE Ursula von der Leyen, decyzje mają zapaść jeszcze przed końcem maja 2025, a ich wprowadzenie będzie wymagać jednomyślności państw członkowskich.

Geopolityczne tło i perspektywy wsparcia Ukrainy

Mimo rozpoczętych w połowie maja w Stambule rozmów pokojowych między Rosją a Ukrainą (pierwszych od 2022 r.), realne efekty są na razie minimalne. Kreml wysłał na rozmowy delegację niższego szczebla, co spotkało się z krytyką Kijowa i partnerów z NATO. W odpowiedzi Berlin i inni zachodni przywódcy – w tym brytyjski premier Keir Starmer i prezydent USA Donald Trump – uznali, że bez poważnych ustępstw ze strony Moskwy konieczne jest utrzymanie i nasilenie presji sankcyjnej.

Niemcy od początku inwazji przyznali Ukrainie ponad 7 mld euro pomocy wojskowej na 2025 rok, a Frei zasugerował, że Polska i inne kraje UE powinny rozważyć jej zwiększenie, jeśli będzie to konieczne do obrony granic wschodniej flanki NATO.