Sensacyjne znalezisko w warszawskiej kamienicy. Bezcenne dokumenty AK i dziennik tajemniczej kobiety

Podczas remontu lokalu komunalnego w zabytkowej kamienicy na warszawskiej Saskiej Kępie robotnicy natrafili na konspiracyjną skrytkę. Pod podłogą znajdowały się dokumenty z okresu II wojny światowej, w tym z Komendy Głównej Armii Krajowej. O odkryciu poinformował mazowiecki wojewódzki konserwator zabytków, a także prezydent Warszawy Rafał Trzaskowski.

"Na chwilę przed Powstaniem Warszawskim"

"Co można znaleźć pod podłogą pustostanu na Saskiej Kępie? Takie skarby! Wygląda na to, że podczas naszego remontu w pustostanie w Dzielnicy Praga-Południe ekipa natrafiła na dokumenty, zdjęcia, mapy czy pamiętniki z czasów na chwilę przed Powstaniem Warszawskim. Niektóre opisują działanie Państwa Podziemnego, niektóre to świadectwa życia codziennego w okupacji (np. ceny podstawowych produktów spożywczych), a część - przykłady prac nad przygotowaniem organizacji państwa po wojnie" - napisał Rafał Trzaskowski w mediach społecznościowych.

Prezydent napisał, że eksperci będą jeszcze sprawdzać to znalezisko, "ale odkrycie wygląda sensacyjnie". Podziękował pracownikom, którzy "podeszli do znaleziska właściwie i zgłosili, że na nie natrafili". T

Zbiory o wyjątkowej wartości historycznej

Do odkrycia doszło w jednym z pustostanów na terenie dzielnicy Praga-Południe. Prace remontowe w zabytkowej kamienicy prowadzi samorząd dzielnicy. Wstępne badania wskazują na to, że pakiety dokumentów i druków pochodzą z okresu okupacji niemieckiej.

Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków Marcin Dawidowicz, we współpracy ze Stołecznym Konserwatorem Zabytków Michałem Krasuckim, poprosił o pilną konsultację dyrektora Muzeum Powstania Warszawskiego Jana Ołdakowskiego. Już po pierwszym wglądzie pracownicy muzeum uznali, że mają do czynienia ze zbiorem o wyjątkowej wartości historycznej.

Skarby na Saskiej Kępie

Z informacji przekazywanych przez Mazowieckiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków i miasto wynika, że najcenniejsze są dokumenty wytworzone w Komendzie Głównej Armii Krajowej. Tego typu materiały stosunkowo rzadko zachowały się w prywatnych mieszkaniach, tym bardziej w oryginalnej konspiracyjnej skrytce.

Znaleziono także m.in.:

• puste formularze okupacyjnych dokumentów niemieckich, zapewne przygotowane z myślą o fałszowaniu lub podmianie dokumentów,
• polską prasę wydawaną w czasie wojny w Wielkiej Brytanii, co wskazuje na kontakt z materiałami przerzucanymi z emigracji,
• różnego rodzaju instrukcje i broszury szkoleniowe – prawdopodobnie używane do szkolenia członków podziemia.

Fotografie, legitymacje, przedwojenne zdjęcia i pamiątki

W skrytce znaleziono również przedmioty o charakterze osobistym: fotografie, legitymacje, przedwojenne zdjęcia i inne pamiątki, które tworzą portret anonimowych dotąd lokatorów zaangażowanych w działalność konspiracyjną. Na szczególną uwagę zasługuje dziennik młodej kobiety pisany w czasie okupacji, której tożsamości jak dotąd nie udało się ustalić.