Firma badawczo-analityczna Zymetria opublikowała dziesiątą, jubileuszową edycję cyklicznego raportu „Jesienne nastroje Polek i Polaków”. Publikacja tradycyjnie analizuje nastroje społeczne: obawy, oczekiwania i postawy Polaków, w kontekście zmieniających się uwarunkowań ekonomicznych, społecznych i klimatycznych. Tracking nastrojów został w tym roku doceniony przez Forum Odpowiedzialnego Biznesu jako działanie pro-społeczne i wpisany do raportu „Odpowiedzialny biznes w Polsce 2024. Dobre praktyki”.

Stabilnie, ale bez pełnego poczucia bezpieczeństwa

Wśród Polaków dominują nastroje ostrożne i pragmatyczne. Nie czują już bezpośredniego zagrożenia związanego z kryzysem ekonomicznym, ale w obliczu wojny toczącej się za wschodnią granicą, czy niedawnych wydarzeń w naszym kraju, takich jak spadek rosyjskich dronów, zachowujemy czujność, jeśli chodzi o bezpieczeństwo zewnętrzne Polski. Lęk przed wojną już jednak nie wzrasta. W 2022 roku, kiedy to rozpoczęła się pełnoskalowa inwazja Rosji na Ukrainę, obawę przed rozpoczęciem działań zbrojnych w Polsce deklarowało aż 84% społeczeństwa. W tym roku wskaźnik ten spadł do 62%.

Reklama

Sytuacja finansowa Polaków jest dobra ale boimy się wzrostu cen

Reklama

Pod względem finansowym, sytuacja Polek i Polaków uległa stabilizacji, ale mimo to wciąż obawiamy się wzrostu kosztów utrzymania (40%) i rosnących cen artykułów spożywczych (34%).
- Inflacja zahamowała, ale zahamował również wzrost płac, co może przekładać się na obawy przed spadkiem dochodów (17%). I choć obecną sytuację oceniamy dobrze, nie patrzymy w przyszłość z optymizmem, szczególnie przedstawiciele Gen X i Baby Boomers. Aż 30% Polaków powyżej 61 roku życia przewiduje, że ich sytuacja finansowa w ciągu najbliższych 12 miesięcy się pogorszy, a możliwość poprawy widzi jedynie 9% – komentuje Agnieszka Kosicka, Partnerka, Head of Quantitative Research w Zymetrii.

Polacy szukają sposobów na oszczędzanie i coraz uważniej kontrolują domowe budżety. Najczęściej rezygnują jednak z wydatków wykraczających poza podstawowe potrzeby, takich jak kultura, rozrywka, wypoczynek (36%), usługi (33%), słodycze (28%) czy alkohol (27%).


Co przyniesie przyszłość i jak oceniamy teraźniejszość?

Połowa społeczeństwa uważa, że w ciągu najbliższego roku sytuacja w Polsce raczej się nie zmieni i pozostanie taka jak dotychczas. Nie będzie ani lepiej, ani gorzej. Liczba optymistów jest niemal taka sama jak pesymistów, przy czym to mężczyźni częściej patrzą w przyszłość z większą nadzieją.

- Polacy i Polki coraz częściej dostrzegają pozytywne zmiany zachodzące w kraju. W porównaniu z poprzednią edycją badania wzrósł odsetek osób wskazujących na poprawę sytuacji, a co ciekawe, dominują wśród nich mężczyźni. Na uwagę zasługuje również wysoki poziom zadowolenia z działań władz w zakresie ochrony granic i polityki zagranicznej. W obliczu wojny toczącej się za naszą wschodnią granicą, poczucie bezpieczeństwa ma dla nas szczególne znaczenie – podkreśla Agnieszka Kosicka, Partnerka, Head of Quantitative Research w Zymetrii.

37% Polaków uważa, że w porównaniu z ubiegłym rokiem sytuacja związana z ochroną granic uległa poprawie. Z kolei 33% dostrzega wzrost znaczenia Polski na arenie międzynarodowej. Przekłada się to bezpośrednio na poczucie bezpieczeństwa. Ufamy sojuszom międzynarodowym, takim jak NATO czy UE, a utrzymywanie członkostwa w tych strukturach postrzegane jest jako największa szansa i możliwość rozwoju dla Polski. Jednocześnie najbardziej rozczarowuje nas dostęp do służby zdrowia (39%) oraz dostępność mieszkań dla młodych ludzi (39%).



Zagrożenia i szanse dla Polski

W perspektywie najbliższych 10 lat, Polacy i Polki największe obawy wiążą z ewentualną agresją Rosji (38%), skutkami wysokiego deficytu budżetowego (37%) oraz napływem imigrantów – zarówno spoza Europy (37%), jak i krajów sąsiednich (32%). Starsze pokolenia bardziej niepokoją skutki zmian klimatycznych (21%) i dewastacja środowiska naturalnego (15%), natomiast młodsze bardziej obawiają się rozwoju sztucznej inteligencji i postępującej automatyzacji (21%).

Z kolei wśród największych szans dla naszego kraju dominują: wzmocnienie bezpieczeństwa dzięki pozostaniu w NATO (33%), rozwój nowoczesnych technologii i innowacyjności (31%), dostęp do funduszy unijnych i innych programów rozwojowych (29%), a także wzmocnienie współpracy gospodarczej dzięki pozostaniu w UE (28%).

Raport pokazuje, że emocje Polaków związane z przeszłością i przyszłością są zróżnicowane i w dużej mierze zależą od wieku. Poszczególne pokolenia różnią się skalą i rodzajem odczuwanych obaw. Jedno jest pewne – inflacja wyhamowała, ale jednocześnie płace rosną wolniej, co przekłada się na brak optymizmu w patrzeniu w przyszłość. Sytuacja jest stabilna, ale zachowujemy ostrożność.