"Polska to jedyne państwo postkomunistyczne, które nie ma prawa regulującego kwestie rekompenstat" - twierdzą amerykańscy decydenci. Dlatego właśnie, obie izby Kongresu USA, przygotwały już w czerwcu odpowiednie rezolucje wzywające Polskę do wypłaty odszkodowań.
"Nasz dokument trafi pod obrady komisji spraw zagranicznych izby w najbliższą środę" - ujawnia "Newsweekowi" Joseph O'Brien, rzecznik kongresmena Eliota Engela z Nowego Jorku, jednego z 30 wnioskodawców. Chcą oni natychmiastowego i sprawiedliwego zwrotu lub wypłaty odpowiedniej rekompensaty za własność skonfiskowaną przez reżimy nazistowski i komunistyczny.
Znacznie dalej poszli senatorowie. Ich rezolucja podkreśla potrzebę kompleksowego rozwiązania kwestii własności religijnej, komunalnej, a także prywatnej. Co więcej, dokument mówi nie tylko o rekompensatach za nieruchomości, ale też za utracone dzieła sztuki czy papiery wartościowe - donosi "Newsweek".
To znacznie poszerza grono uprawnionych do ubiegania się o pieniądze z polskiego budżetu, bo do tej pory brano pod uwagę jedynie wypłaty za nieruchomości. A wartość mienia, którego zwrotu domagają się byli właściciele, waha się - według różnych szacunków - między 60 a grubo ponad 100 mld zł.
Kongres najprawdopodobniej połączy obie rezolucje we wspólny akt obu izb. "Jeśli jego treść, będzie taka jak w senackiej propozycji, to mamy problem. W Polsce nie ma uregulowań pozwalających oszacować wartość utraconych aktywów czy dzieł sztuki" - zwraca uwagę prof. Krzysztof Michałek, amerykanista z Uniwersytetu Warszawskiego.
Jego zdaniem przyjęcie rezolucji grozi tym, że Kongres będzie wywierać presję na władze wykonawcze USA, a za ich pośrednictwem na Polskę. "Może to przynieść efekt, gdy nasz kraj będzie petentem. Amerykanie powiedzą wtedy: nie możemy pomóc, póki nie załatwicie roszczeń, bo taka jest rezolucja Kongresu" - tłumaczy Michałek.
Ale sami Amerykanie uspokają. "Ta rezolucja nie nakłada na Polskę żadnego obowiązku. Ma jedynie wyrazić opinię Senatu i nasze zainteresowanie sprawą. Uważamy, że restytucja mienia powinna mieć miejsce" - mówi Matt Nosanchuk, rzecznik głównego sprawozdawcy senackiego projektu Roberta Nelsona.
Wieloletni lobbing organizacji żydowskich przynosi efekt. Wkrótce Kongres USA ma przyjąć dwie rezolucje, które wzywają Polskę do wypłaty rekompensat za zagrabione majątki podczas wojny i w okresie PRL. Kongresmeni skrytykują nasz kraj, za zwlekanie z wypłatą odszkodowań. "To będzie naostrzejsza krytyka Polski od 1989 roku" - pisze "Newsweek".
Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A. Kup licencję
Reklama
Reklama
Reklama