Rząd opozycji i prezydent z PiS-u. Jakie są szanse na wprowadzenie zmian?
Wybory prezydenckie powinny odbyć się w maju 2025 roku. Do końca kadencji Andrzeja Dudy zostały więc prawie 2 lata. Jakie możliwości ma w tym czasie opozycja? Jeśli prezydent będzie wetował jej ustawy, trudno będzie wprowadzić jakiekolwiek zmiany.
Jeśli nie będzie szans, by przekonać prezydenta do projektów nowego rządu, przyszła koalicja rządząca musiałaby mieć zdolność odrzucenia jego weta. Ilu głosów do tego potrzebuje?
Odrzucenie weta prezydenta. Ilu głosów potrzeba?
Opozycja, która może utworzyć koalicję rządzącą zdobyła łącznie 248 mandatów, czyli o 17 więcej niż stanowi sejmowa większość potrzebna do przegłosowywania ustaw.
Zwykła większość nie wystarczy jednak do tego, by odrzucić prezydenckie weto. Potrzeba do tego większości kwalifikowanej, czyli 3/5 głosów przy obecności co najmniej połowy posłów na sali obrad. Jeśli w Sejmie zbierze się wszystkich 460 posłów, za odrzuceniem weta musiałoby zagłosować 276 z nich.
Nawet gdyby koalicji rządzącej udało się przekonać do którejś ustawy Konfederację, to licząc z jej 18 posłamimiałaby łącznie 266 głosów. To wciąż za mało do odrzucenia prezydenckiego weta, przy obecności wszystkich posłów PiS-u. Opozycja musiałaby przekonać do wspólnego głosowania jeszcze 10 z nich.
Większość konstytucyjna. Co oznacza i ile stanowi?
Większość konstytucyjna potrzebna jest, by zmienić konstytucję. Jest ona jeszcze wyższa nić większość potrzebna do odrzucenia weta prezydenta.
Żeby dokonać zmian w konstytucji "za" musi zagłosować 2/3 posłów, w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów. Gdyby opozycja chciała dokonać zmian w konstytucji musiałaby uzyskać 307 głosów.