Od lutego w Narodowym Instytucie Wolności - Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego trwają kontrole, które wykazały wiele nieprawidłowości, m.in. niewłaściwe udzielone lub źle rozliczone dotacje. W połowie czerwca dyrektor NIW Michał Braun poinformował o wstrzymaniu dotacji na ponad 5 mln zł a także o decyzji dotyczącej zwrotu 2,2 mln zł przez organizacje dotowane w poprzednich latach.
Wiceminister ds. społeczeństwa obywatelskiego Marek Krawczyk przypomniał w rozmowie z red. Dziennik.pl, że poprzednie kierownictwo NIW naruszyło wiele zasad związanych z gospodarności, rzetelnością, ale też ze zgodnością z przepisami prawa, czego efektem była dymisja poprzedniego kierownictwa, a następnie Narodowy Instytut Wolności złożył doniesienie do prokuratury w tej sprawie. Dodał, że kilka tygodni później wyniki kontroli KPRMu potwierdziła Najwyższa Izba Kontroli, która niezależnie złożyła doniesienie do prokuratury.
Możliwość manipulowania systemem na każdym etapie
Odnosząc się do nieprawidłowości w NIW, dyrektor Braun wskazał, że system był stworzony tak, żeby na każdym etapie można było manipulować wynikami konkursów. Wśród 10 najczęściej dotowanych organizacji corocznie są tylko i wyłącznie organizacje związane bezpośrednio z politykami Zjednoczonej Prawicy - powiedział Braun.
Kontrola w organizacjach skrajnie prawicowych
Poinformował, że aktualnie przyglądają się bardzo mocno finansowaniu projektów organizacji skrajnie prawicowych. Zaznaczył, że część z nich dostawała środki, wydawała je w sposób budzący duże wątpliwości, natomiast zgodne z prawem. Myślę tutaj o Rocie Niepodległości pana Bąkiewicza, gdzie system pozwalał na wydawanie środków w sposób, który rodzi duże zastrzeżenia etyczne - dodał Braun.
W lipcu zwrot kolejnych środków
Widzę bardzo duże poczucie bezkarności organizacji związanych bezpośrednio z politykami Zjednoczonej Prawicy - ocenił Braun. Dodał, że w zeszłym tygodniu zakończyła się kolejna kontrola, która przyniesie około 350 tys. zł , a zaraz będą kolejne. Myślę, że w lipcu poprosimy o zwrot kolejnych pół miliona zł środków - dodał Braun. Podkreślił, że kontrolowane będą te organizacje, które otrzymały środki z klucza partyjnego, a wszystkie organizacje, które korzystały ze dotacji w sposób właściwy, nie mają się czego obawiać.
Wiceminister Marek Krawczyk zapewnił, że obecnie wprowadzono szereg zmian regulaminowych, wewnętrznych obostrzeń, by w przyszłości uniemożliwić tego typu nieprawidłowości. Naszym celem jest to, żeby każda organizacja, która przystąpi do konkursu i także dostanie odpowiedź odmowną, miała poczucie i była pewna, że ten konkurs był przeprowadzony prawidłowo, transparentnie, że nikt nim nie manipulował - dodał Michał Braun.
Organizacje pozarządowe w ustawie o obronie cywilnej
W ocenie wiceministra ds. społeczeństwa obywatelskiego Marka Krawczyka organizacje pozarządowe mogą mieć duży potencjał w sytuacji, kiedy doszłoby do jakichś nagłych zdarzeń. Rozmawiamy z Ministerstwem Spraw Wewnętrznych i Administracji w związku z trwającymi pracami nad ustawą o obronie cywilnej. Chcemy, by organizacje pozarządowe tworzyły jeden z ważnych elementów systemu tego państwa - powiedział Krawczyk. Wskazał, że organizacje pozarządowe przykładowo mogą dotrzeć lokalnie do obywateli z informacjami lub pomocą. To jest wielki potencjał i wielki zasób do wykorzystania - dodał Krawczyk.
Edukacja obywatelska w szkołach
Zarówno wiceminister Krawczyk jak i dyrektor NIW Braun zgodzili się, że należy przywrócić zaufanie obywateli do organizacji pozarządowych przy jednoczesnym wspieraniu aktywistów, by nie bali się dalej działać. Przekazali, że podejmują szereg działań, które mają w tym pomóc, m.in. powstają różne programy oraz kampanie społeczne i edukacyjne. Braun dodał, że są w kontakcie z osobami odpowiedzialnymi za wprowadzenie nowego przedmiotu do szkół średnich - edukacji obywatelskiej. Musimy uświadamiać młodych ludzi od najmłodszych lat, czym jest aktywność społeczna, a także zachęcać ich do niej - powiedział. Wiceminister Krawczyk dodał, że dzięki temu przedmiotowi, młodzi ludzie będą mogli bardziej angażować się w sprawy społeczne.