OSKKO przypomina, że choć ustawy o obronie Ojczyzny i zarządzaniu kryzysowym nakładają na szkoły obowiązek przygotowania się na wypadek wojny czy stanu nadzwyczajnego, placówki te nie dysponują wystarczającymi zasobami ani kompetencjami, by to zadanie wykonać samodzielnie. W obliczu narastających napięć geopolitycznych, taka sytuacja może doprowadzić do kryzysu humanitarnego i braku dostępu do edukacji dla dzieci i młodzieży.
Czego żądają dyrektorzy?
Zarząd OSKKO przedstawia pięć kluczowych obszarów, w których rząd musi pilnie działać:
- Kompleksowy plan działania: Dyrektorzy żądają stworzenia ogólnokrajowego planu działania dla szkół na czas wojny i kryzysu. Plan musi zawierać jasne wytyczne dotyczące ewakuacji, schronienia i opieki nad uczniami. Niezbędne są także centralnie opracowane scenariusze ćwiczeń, wzory dokumentów operacyjnych oraz precyzyjne zasady komunikacji między szkołami a służbami państwowymi. Konieczne są również szkolenia dla dyrektorów i koordynatorów ds. bezpieczeństwa, uwzględniające realne scenariusze kryzysowe, prowadzone z udziałem wojska, policji, straży pożarnej i służb medycznych.
- Wzmocnienie infrastruktury: Szkoły potrzebują niezbędnych zasobów infrastrukturalnych i technicznych. Wskazują na konieczność zapewnienia zapasowych źródeł energii i łączności, systemów ostrzegania, a także miejsc schronienia przystosowanych do potrzeb dzieci. Muszą też otrzymać zapasowe środki medyczne, żywność, wodę i artykuły higieniczne.
- Wsparcie humanitarne i psychologiczne: OSKKO apeluje o stworzenie sieci mobilnych zespołów interwencji kryzysowej i psychologów, a także systemu pomocy dla rodzin uczniów dotkniętych kryzysem (np. po ewakuacji czy utracie domów). Szkoły wymagają również przygotowania infrastruktury na potrzeby działań ratunkowych i ewakuacyjnych oraz ściślejszej współpracy z organizacjami pozarządowymi i służbami ratunkowymi.
- Ciągłość edukacji: Rząd musi zabezpieczyć ciągłość działania edukacji polskich uczniów, zapewniając możliwość kontynuacji nauki w trybie awaryjnym – zdalnie lub w innych lokalizacjach, w tym za granicą. Ważna jest też ochrona dokumentacji szkolnej oraz danych osobowych uczniów i pracowników.
- Centralna platforma edukacyjna: Dyrektorzy podkreślają konieczność nadrobienia zaniedbań w sprawie centralnej platformy edukacyjnej, która zapewniłaby ciągłość edukacji dla uczniów relokowanych z terenów zagrożonych.
OSKKO stanowczo zaznacza, że w sytuacjach nadzwyczajnych szkoły często stają się jedynym bezpiecznym miejscem dla uczniów i całej lokalnej społeczności. "Konieczne jest, abyśmy jako oświata nie byli pozostawieni wobec tych zadań sami sobie" – czytamy w stanowisku podpisanym przez Zarząd OSKKO.