Wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych w Kościele katolickim

W Kościele katolickim wstrzemięźliwość od mięsa stanowi jedną z form praktyk pokutnych i polega na rezygnacji z potraw mięsnych w wyznaczone dni. Zgodnie z kanonem 1251 kodeksu prawa kanonicznego obowiązuje ona we wszystkie piątki roku, chyba że w danym dniu przypada jakaś uroczystość, a także w Środę Popielcową i w piątek Męki i Śmierci Pana naszego Jezusa Chrystusa (Wielki Piątek), kiedy dodatkowo nakazany jest post ścisły. Przepis ten dotyczy wiernych od 14. roku życia i ma wymiar duchowy – ma sprzyjać refleksji, samodyscyplinie oraz pogłębianiu relacji z Bogiem poprzez dobrowolne wyrzeczenie.

Reklama

Czy w Wigilię Bożego Narodzenia (24 grudnia) można jeść mięso?

Zgodnie z wyżej przytoczonymi zasadami Kościoła, Wigilia nie nakłada na wiernych obowiązku postu ani rezygnacji z mięsa, dlatego można tego dnia jeść bez ograniczeń, także potrawy mięsne, bez obawy o grzech czy uchybienie religijne. Prawo kanoniczne nie zobowiązuje również do wstrzemięźliwości od alkoholu. Warto jednak pamiętać o umiarze – zarówno w jedzeniu, jak i piciu – oraz o pielęgnowaniu tradycji. Wigilijny stół obfituje w tak wiele smacznych, postnych dań, że brak mięsa zwykle nie stanowi żadnego wyrzeczenia.

Do wstrzemięźliwości zachęcają także biskupi. Podczas 324. Zebrania Plenarnego Konferencji Episkopatu Polski skierowali do wiernych list dotyczący przykazań kościelnych, datowany na 21 października 2003 r. Dokument ten został odczytany w parafiach w całym kraju 30 listopada 2003 r. Hierarchowie odnieśli się w nim m.in. do tradycji wigilijnych, podkreślając:

Reklama

”Zachęcamy też, zgodnie z postanowieniami II Polskiego Synodu Plenarnego, do zachowania wstrzemięźliwości od pokarmów mięsnych w Wigilię Bożego Narodzenia, ze względu na wyjątkowy charakter tego dnia w Polsce”.

Kogo obowiązuje wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych w Kościele Katolickim?

Zgodnie z kanonem 1252 kodeksu prawa kanonicznego: ”Prawem o wstrzemięźliwości są związane osoby, które ukończyły czternasty rok życia, prawem zaś o poście są związane wszystkie osoby pełnoletnie, aż do rozpoczęcia sześćdziesiątego roku życia. Duszpasterze oraz rodzice winni zatroszczyć się o to, ażeby również ci, którzy z racji młodszego wieku nie związani jeszcze prawem postu i wstrzemięźliwości, byli wprowadzeni w autentyczny duch pokuty”.

Kogo nie obowiązuje wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych?

Z obowiązku rezygnacji z potraw mięsnych wyłączone są dzieci, które nie ukończyły 14 lat, a także osoby znajdujące się w sytuacjach utrudniających dostęp do posiłków bezmięsnych, na przykład podczas podróży lub pobytu w miejscach o ograniczonej ofercie żywieniowej. Zwolnienie to dotyczy również chorych oraz osób starszych, jeśli stosowanie diety bezmięsnej mogłoby negatywnie wpłynąć na ich zdrowie.

Kiedy biskup może udzielić dyspensy od wstrzemięźliwości od pokarmów mięsnych?

Biskup diecezjalny ma prawo zwolnić wiernych z obowiązku wstrzemięźliwości od spożywania mięsa, jeśli przemawiają za tym szczególne okoliczności lub względy duszpasterskie. Takie decyzje najczęściej zapadają przy okazji ważnych wydarzeń religijnych, długich weekendów czy rodzinnych uroczystości. Zazwyczaj dyspensa wiąże się z zaleceniem podjęcia innej formy pokuty, np. dodatkowej modlitwy, udziału w Eucharystii albo konkretnego gestu miłosierdzia wobec potrzebujących.