W ubiegłym tygodniu, Europejski Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu w ramach zabezpieczenia nakazał, aby do czasu rozpoznania spraw wniesionych przez sędziego Żurka, nie były rozpoznawane dwie skargi nadzwyczajne Prokuratora Generalnego skierowane do Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych SN w sprawach orzeczeń zapadłych w sporach między sędzią Żurkiem, a jego byłą małżonką. W opublikowanym piśmie ETPC, które otrzymali pełnomocnicy sędziego, wskazano, że w skład tej izby SN wchodzą sędziowie "mianowani z naruszeniem" Konwencji o ochronie praw człowieka.
Oświadczenie KRS
Zaniepokojenie w związku z tą decyzją wyraziło prezydium KRS wskazując w przyjętym właśnie stanowisku, że Trybunał nakazał wstrzymanie rozpoznania spraw sędziego Żurka polskiemu rządowi. "Rada Ministrów RP jako organ władzy wykonawczej nie ma żadnych kompetencji do ingerowania w postępowania sądowe, w tym także do tamowania ich biegu, a jakiekolwiek próby wywierania na sądy przez organy władzy wykonawczej tego rodzaju oddziaływań stanowiłyby oczywiste i rażące naruszenie konstytucyjnej zasady trójpodziału władzy, niezależnie od skutków takich działań w postaci naruszenia prawa strony do rozpoznania jej sprawy w odpowiednim terminie" - głosi stanowisko prezydium KRS w tej sprawie.
Zwrócono przy tym uwagę, że decyzje Trybunału w Strasburgu ws. sędziego Żurka zapadły na podstawie przepisów wewnętrznego regulaminu ETPC. Według KRS, wynikające z tego regulaminu uprawnienie do orzekania środków zabezpieczających wykracza poza umocowanie zawarte w konwencji.
"Regulamin nie został ratyfikowany i w zakresie, w którym wkracza w materię traktatową, nakładając w sposób nieuprawniony zobowiązania na państwa członków Rady Europy, nie obowiązuje Rzeczypospolitej Polskiej" - czytamy w stanowisku.
Wskazano, że nadanie uprawnień ETPC do orzekania zarządzeń tymczasowych ingerujących w niezależność sądów dopuszczalne jest wyłącznie na podstawie Protokołu Dodatkowego do Konwencji lub umowy międzynarodowej – porozumienia europejskiego, podlegających ratyfikacji w ustawie.
Apel do rządu
"Prezydium Krajowej Rady Sądownictwa działając w wykonaniu konstytucyjnego obowiązku stania na straży niezależności sądów i niezawisłości sędziów, zgodnie z zasadą trójpodziału władzy jako fundamentem ustroju Rzeczypospolitej Polskiej, zwraca się do Rady Ministrów RP jako adresata postanowienia ETPC z dnia 18 października 2022 r., o podjęcie odpowiednich działań na forum Rady Europy w celu niedopuszczenia do praktyk sprzecznych z Konstytucją RP" - apeluje prezydium KRS.
Krakowski sędzia Waldemar Żurek był członkiem i rzecznikiem KRS do 2018 r. Należy do stowarzyszenia sędziowskiego "Themis". Jest krytykiem zmian w sądownictwie wprowadzanych przez rząd PiS. Rzecznik dyscyplinarny sędziów w ostatnich latach wielokrotnie stawiał mu zarzuty dyscyplinarne.
autor: Mateusz Mikowski