"Dlaczego do tej wojny doszło? Dziś, po ujawnieniu archiwów większość historyków nie ma trudności z odnalezieniem prawdy. Do tej totalnej wojny doprowadził pakt Stalina z Hitlerem z 23 sierpnia 1939 r., zwany też - od nazwisk ich głównych współpracowników - paktem Ribbentrop-Mołotow" - napisał Lech Kaczyński w specjalnym artykule dla "Rzeczpospolitej".
>>> Tusk: Pamiętamy kto był ofiarą, a kto katem
"Wskazanie wydarzenia uruchamiającego katastrofę nie wystarczy. Jakie były jej głębsze źródła? Dlaczego Hitler i Stalin się dogadali? Dlaczego ich zmowa przyniosła tak katastrofalne efekty dla całej Europy i świata? Niektórzy odpowiedzą: przegrani z I wojny światowej odbudowali swe potencjały, rośli w siłę, a w konsekwencji domagali się zmiany status quo. Czy to wszystko tłumaczy? Nie, to nie była zwykła wojna, i to nie było tylko naruszenie geopolitycznej równowagi! Pakt Hitler - Stalin to była zmowa konkurujących ze sobą totalitaryzmów chcących zdominować Europę i świat" - stwierdza prezydent.
"Może ktoś spytać. Czy warto dziś dyskutować o wydarzeniach sprzed 70 lat? Odpowiedź jest prosta: warto i trzeba. Jedna z najstarszych prawd naszej cywilizacji mówi bowiem, że >narody, tracąc pamięć, tracą życie<. (...) Pełne pojednanie i porozumienie pomiędzy europejskimi narodami jest możliwe tylko dzięki prawdzie. Nie da się zbudować Europy wspólnych wartości, jeśli wszyscy nie odrzucimy wersji historii pisanej kiedyś przez totalitaryzmy, zgodnie z ich celami i antywartościami. Pamięć oparta na prawdzie i wolności to fundament naszej cywilizacji. Powiedziałbym, że to pierwsza, chyba najważniejsza, z naszych europejskich prawd podstawowych" - konkluduje Lech Laczyński.
>>> Przeczytaj list Władimira Putina do Polaków
"Wojenny bilans jest przerażający. W drugiej wojnie zginęło ponad 25 milionów żołnierzy. Wielu z nich spoczywa na naszej, polskiej ziemi. To Polacy. To żołnierze Armii Czerwonej: Rosjanie, Ukraińcy, Białorusini, Azerowie, Gruzini. To alianccy piloci. To także Niemcy. Pamiętamy o nich wszystkich. Wojna totalna to również wymordowani jeńcy, to śmierć niemal 42 milionów cywilów. To ludobójstwo. To Auschwitz i Katyń. O tym nigdy nie można zapomnieć" - podkreślił polski prezydent.
