Jakie dzikie koty żyją w Polsce? Oto niezwykłe gatunki

Ryś euroazjatycki – największy dziki kot Polski

Rysia trudno pomylić z innym kotem. Jest duży, ma krótką ogon z czarną końcówką, charakterystyczne pędzelki na uszach i bokobrody. Świetnie skacze, wspina się i – co zaskakujące – dobrze pływa! Dzięki obrożom telemetrycznym wiadomo, że rysie potrafią przepłynąć Odrę, Wisłę i jeziora mazurskie.

Gdzie żyją rysie?

W Polsce występują dwie populacje: nizinna (bałtycka) na północnym wschodzie oraz karpacka w południowej części kraju. Potrzebują dużych, naturalnych lasów (130–350 km² na osobnika). Tylko 12 proc. polskich lasów spełnia ich wymagania środowiskowe.

Czy rysie są zagrożone?

W Polsce żyje zaledwie ok. 200 osobników. Od 1994 roku są objęte ścisłą ochroną gatunkową. Trwają programy reintrodukcji – od 2007 roku wypuszczono na wolność ok. 50 rysi, a już na wolności urodziły się kocięta.

Żbik europejski – dziki kuzyn kota domowego

wygląda jak zwykły kot dachowiec, ale jest od niego większy, bardziej masywny i ma charakterystyczny gruby, puszysty ogon zakończony tępo. Jego sierść jest dłuższa i gęstsza, a pręgi na grzbiecie nie łączą się z tymi na ogonie.

Gdzie żyją żbiki?

Można je spotkać tylko w polskich Karpatach, głównie w Bieszczadach i Magurskim Parku Narodowym. Wybierają górskie lasy i kryją się w dziuplach, skałach lub opuszczonych norach.

Czy żbiki są zagrożone?

W Polsce żyje nie więcej niż 200 osobników. Są pod ochroną od 1952 roku i figurują na liście gatunkówzagrożonych w Unii Europejskiej. Ich największym zagrożeniem jest krzyżowanie z kotami domowymi, co prowadzi do utraty czystości genetycznej.

Mimo ochrony prawnej liczba rysi i żbików nie rośnie. Dlaczego?

• Utrata siedlisk – wycinka lasów i budowa dróg zmniejszają ich przestrzeń życiową.
• Śmierć na drogach – rysie często giną pod kołami samochodów.
• Krzyżowanie z kotami domowymi – zagrożenie dla żbików.

Co możemy zrobić?

• Ograniczyć prędkość na leśnych drogach.
• Edukować o ochronie dzikich kotów.
• Wspierać organizacje zajmujące się reintrodukcją rysi i ochroną żbików.

Światowy Dzień Kota (17 lutego) to dobra okazja, by przypomnieć o tych zagrożonych gatunkach.