W swoim wpisie profesor Sławomir Cenckiewicz podsumował reformę archiwów wojskowych, którą realizował od początku 2016 roku.
„Dziękuję Wszystkim Pracownikom całej wojskowej sieci archiwalnej. Skończyliśmy z sowiecką tradycją bylejakości, gnicia i niszczenia akt, ukrywania dokumentów przed IPN i zapisów do czytelni <<na zeszyt>>. Zbudowaliśmy nowoczesne archiwum i profesjonalny zespół” – podkreślił we wpisie.
Cenckiewicz: Niech żyje Polska
Podziękował za współpracę także dwóm ministrom obrony narodowej pełniącym tę funkcję w czasie ostatnich ośmiu lat – Antoniemu Macierewiczowi i Mariuszowi Błaszczakowi – oraz „służbom specjalnym, Sztabowi Generalnemu WP, pracownikom MON i innym instytucjom państwa za dobrą współpracę”.
„Niech żyje Polska! Niech żyje i rozwija się Wojskowe Biuro Historyczne!” – podsumował Sławomir Cenckiewicz.
Jak poinformował w swoim wpisie, obowiązki dyrektora WBH przejął doktor Łukasz Cięgotura.
Ujawnione dokumenty
Profesor Sławomir Cenckiewicz rozpoczął pracę w archiwach wojskowych 4 stycznia 2016 roku. Minister Obrony Narodowej Antoni Macierewicz powołał go na stanowisko Pełnomocnika Ministra Obrony Narodowej ds. Reformy Archiwów Wojskowych oraz pełniącego obowiązki Dyrektora Centralnego Archiwum Wojskowego.
4 czerwca decyzją MON powołano Wojskowe Biuro Historyczne im. gen. broni Kazimierza Sosnkowskiego, które powstało z połączenia Centralnego Archiwum Wojskowego oraz Wojskowego Biura Badań Historycznych, które wcześniej wchodziło w skład Wojskowego Centrum Edukacji Obywatelskiej. WBH podlegają archiwa wojskowe w Nowym Dworze Mazowieckim, Oleśnicy, Gdyni i Toruniu. Nowa instytucja kontynuuje tradycję Wojskowego Biura Historycznego istniejącego w latach 1927-1939.
Obejmując nadzór nad wojskowymi zasobami archiwalnymi Cenckiewicz ujawnił dokumenty dotyczące przestępstw żołnierzy i oficerów PRL oraz fatalne warunki panujące w archiwach, które prowadziły między innymi do zniszczenia części dokumentów. Poinformował także prokuraturę, że w wyniku kwerend archiwalnych ustalono, że część dokumentów była niszczona przez pracowników archiwów.
Przypomnijmy, że Cenckiewicz w październiku zapowiedział, że powstanie książka po emitowanym w TVP Info serialu "Reset". W rozmowie prowadzonej przez współautora serii reportaży Michała Rachonia w TVP Info stwierdził, że książka jest potrzebna, gdy "te dokumenty już poginą".
Cenckiewicz - kim jest?
Sławomir Cenckiewicz urodził się 20 lipca 1971 roku. Jest profesorem Akademii Sztuki Wojennej i od 2016 roku dyrektorem Wojskowego Biura Historycznego im. gen. Kazimierza Sosnkowskiego w Warszawie. W latach 2016–2021 pełnił funkcję wiceprzewodniczącego Kolegium IPN.
Jest autorem i współautorem wielu publikacji naukowych, popularnonaukowych i źródłowych. Opublikował kilkadziesiąt książek i rozpraw, w tym monografię komunistycznego wywiadu wojskowego oraz szereg studiów na temat cywilnych służb specjalnych PRL. Cenckiewicz to autor i współautor biografii: Lecha Wałęsy, Anny Walentynowicz, płk. Ryszarda Kuklińskiego, Wiesława Chrzanowskiego i Lecha Kaczyńskiego; edytor pism politycznych i wspomnień: Tadeusza Katelbacha, Ignacego Matuszewskiego, Stanisławy Kuszelewskiej oraz Władysława Studnickiego.
W 2006 roku przewodniczący Komisji Likwidacyjnej WSI, a później doradca szefa Służby Kontrwywiadu Wojskowego. Pełni również funkcję wiceprzewodniczącego Komisji Archiwalnej przy Naczelnym Dyrektorze Archiwów Państwowych (od 2016 roku). 30 sierpnia 2023 roku Sławomir Cenckiewicz został powołany do Państwowej Komisji do spraw badania wpływów rosyjskich w latach 2007-2022 i został jej przewodniczącym. 29 listopada 2023 roku Komisja przedstawiła cząstkowy raport podsumowujący dotychczasowe prace. Wśród najważniejszych ustaleń wymieniono uleganie „wpływom Federacji Rosyjskiej” przez Służbę Kontrwywiadu Wojskowego w okresie rządów PO-PSL, czego wyrazem było podpisanie porozumienia z Federalną Służbą Bezpieczeństwa w 2013 roku.
Na podstawie ustaleń raportu Komisja zarekomendowała, aby nie powierzać w przyszłości zadań, stanowisk i funkcji związanych z odpowiedzialnością za bezpieczeństwo RP ówczesnym funkcjonariuszom i wysokim urzędnikom państwowym: generałowi Januszowi Noskowi, generałowi Piotrowi Pytlowi, pułkownikowi Krzysztofowi Duszy, Donaldowi Tuskowi, Jackowi Cichockiemu, Bogdanowi Klichowi, Tomaszowi Siemoniakowi i Bartłomiejowi Sienkiewiczowi.
Funkcje członka i przewodniczącego profesor Cenckiewicz sprawował do odwołania wszystkich członków tej komisji przez Sejm kilka godzin po przedstawieniu raportu.