Zegar zagłady. Kluczowe zagrożenia
Świat stoi w obliczu bezprecedensowego zagrożenia - ostrzegają naukowcy skupieni wokół inicjatywy tzw. zegara zagłady. Tegoroczny "wynik", który wskazuje 90 sekund do północy, jest taki sam, jak w styczniu 2023 roku. Jednak brak zmiany nie powinien uśpić naszej czujności - przekonują uczeni.
Do czynników, które mogą przyspieszyć nastanie końca ludzkiej cywilizacji, naukowcy skupieni w projekcie zegara zagłady zaliczyli tym razem wojny, zagrożenia nuklearne, fiasko w rozwiązaniu kryzysu klimatycznego, zagrożenia biologiczne i sztuczną inteligencję.
Jak przekonują autorzy prognoz, zegar można cofnąć, ale rządy i ludzie muszą podjąć pilne działania.
Wojna rosyjsko-ukraińska i rekordowe temperatury
W kontekście globalnych ryzyk czyhających na ludzkość warto wymienić wojnę rosyjsko-ukraińską i pogorszenie porozumień o redukcji broni jądrowej. Uwadze naukowców nie umknął też kryzys klimatyczny, w tym uznanie 2023 roku za najgorętszy rok w historii. Chiny, Rosja i Stany Zjednoczone wydają ogromne sumy na rozbudowę lub modernizację swoich arsenałów nuklearnych - przekonują autorzy analizy - zwiększając stale obecne zagrożenie wojną nuklearną w wyniku pomyłki lub błędnej kalkulacji.
Naukowcy podkreślają też rolę rozwijającej się technologii w zakresie inżynierii genetycznej. Także: postęp generatywnej sztucznej inteligencji, która może zwiększyć dezinformację i zniszczyć globalne środowisko informacyjne, co z kolei będzie miało swoje przełożenie na skuteczność walki z innymi wyzwaniami, z którymi mierzy się ludzkość.
Dr Rachel Bronson, prezeska i dyrektorka generalna inicjatywy publikującej prognozy, powiedziała: "Nie popełnijmy błędu: wynik 90 sekund do północy nie jest oznaką, że świat jest stabilny. Wręcz przeciwnie. Rządy i społeczności na całym świecie muszą pilnie podjąć działania. Pozostajemy pełni nadziei - i inspiracji - widząc, jak młodsze pokolenia przewodzą tej inicjatywie".
Zegar zagłady
Czas zegara zagłady jest ustalany przez Radę Nauki i Bezpieczeństwa Biuletynu Naukowców Atomowych (SASB) w porozumieniu z Radą Sponsorów, w skład której wchodzi dziewięciu laureatów Nagrody Nobla. Rok temu zegar zagłady był ustawiony najbliżej północy ze wszystkich dotychczasowych pomiarów.
Gubernator Jerry Brown, przewodniczący wykonawczy Biuletynu, powiedział: "Niczym na Titanicu, przywódcy kierują świat w stronę katastrofy - więcej bomb nuklearnych, ogromne emisje dwutlenku węgla, niebezpieczne patogeny i sztuczna inteligencja. Tylko wielkie mocarstwa, takie jak Chiny, Ameryka i Rosja, mogą nas powstrzymać. Pomimo głębokich antagonizmów, muszą one współpracować - w przeciwnym razie jesteśmy skazani na zagładę".