Subskrybuj nas na Youtube
Zapisz się na newsletter
Debatę dotyczącą reformy konstytucji, a przy okazji zmiany nazwy kraju rozpoczął Afrykański Ruch Zmian (ATM) wsparty przez kilka mniejszych partii.
"RPA" wymyślona przez Brytyjczyków i Burów
Lider ATM, Vuyo Zungula, przypomniał, że obecna nazwa nie została wybrana przez mieszkańców kraju, ale narzucili ją Brytyjczycy i biali Burowie, potomkowie głównie holenderskich przybyszów, którzy najpierw przyjęli nazwę Unii Południowej Afryki, by wkrótce ograniczyć się do samej Południowej Afryki.
Przed kolonizacją nie byliśmy Południowoafrykańczykami. A nazwy mają znaczenie, odzwierciedlają bowiem tożsamość, dziedzictwo i władzę. Obecna nazwa symbolizuje system, który nigdy nie miał służyć naszemu ludowi – wyjaśniał przez cały tydzień Zungula w serii postów na platformie X. Wtórował mu rzecznik partii, Zama Ntshona, dodając, że ATM chce, aby kraj był "czymś więcej", a nie tylko "kierunkiem, krajem na południowym krańcu Afryki".
Namibia jako udany przykład zmiany nazwy kraju
Pomysłodawcy zmiany przywołują Namibię, dawniej Afrykę Południowo-Zachodnią pod rządami Niemiec i RPA, jako udany przykład postkolonialnej zmiany nazwy, która potwierdziła suwerenność. Słowo Namibia pochodzi bowiem z języka ludu Nama i oznacza wielki kraj.
Problem z proponowaną nazwą "Azania"
Z proponowaną Azanią jest jednak problem, ponieważ, choć ma ona źródła w starożytnej Grecji i Rzymie, gdzie mianem tym określano bliżej niesprecyzowane południowo-wschodnie tereny Afryki, to nie sposób przypisać pochodzenie tego słowa jakiemukolwiek rdzennemu ludowi, kiedykolwiek żyjącemu na ziemiach obecnej RPA.
Azania pojawiała się już w propozycjach liderów ruchów antyapartheidowych jako symboliczna alternatywa dla dzisiejszej nazwy; chętnie odwoływali się do niej zwłaszcza afrykańscy marksiści, a i obecnie używana jest przez radykałów akademickich, którzy koniecznie chcą odrzucić dziedzictwo apartheidu, choćby symbolicznie.
ATM zapowiedział, że propozycję, wraz z innymi poprawkami do konstytucji, przekaże wkrótce parlamentowi i Komisji ds. Przeglądu Konstytucyjnego.
Kraje w Afryce, które zmieniły nazwę
Wiele krajów w Afryce zmieniło nazwę, odwołując się do argumentów podnoszonych przez polityków RPA. Rodezją Południową i Rodezją Północną były odpowiednio Zimbabwe i Zambia, Złote Wybrzeże zostało Ghaną, dawna Górna Wolta to obecnie Burkina Faso, Demokratyczna Republika Konga była Wolnym Państwem Kongo, Kongo Belgijskim, Kongo-Leopoldville i Zairem, Benin natomiast to niegdysiejszy Dahomej, Malawi Brytyjskim Protektoratem Afryki Środkowej i Niasa, a najnowszego przykładu dostarcza królestwo Eswatini, które po ponad stu latach bycia Suazi uznało, że czas na zmianę nazwy.
Przed dwoma laty jeden z kandydatów w wyścigu o fotel prezydenta Nigerii odgrażał się, że jeśli wygra wybory, przechrzci kraj na Zjednoczoną Republikę Afrykańską. Nigeryjczycy zdecydowali jednak, że pozostaną przy starej nazwie.
