rozwiń ›

Dla tych grup przewidziano specjalne udogodnienia, które mają ułatwić oddanie głosu i zapewnić pełny udział w wyborach. Poniżej znajdziesz zestawienie praw i rozwiązań, z których można skorzystać.

Lokale wyborcze przystosowane dla osób niepełnosprawnych — jak je znaleźć?

Nie każdy lokal wyborczy jest przystosowany do potrzeb osób z niepełnosprawnościami, dlatego gminy mają obowiązek wyznaczyć co najmniej jeden dostępny lokal. Jeśli lokal przypisany do miejsca zamieszkania wyborcy nie jest przystosowany dla osób niepełnosprawnych, można dopisać się do spisu wyborców w innym obwodzie — z oznaczeniem „lokal dostępny”. Informacje, które lokale są dostosowane, znajdziesz:

Reklama
  • na stronach internetowych gmin (zakładka „wybory”),
  • w Biuletynie Informacji Publicznej (BIP),
  • w urzędzie gminy, powiatu lub miasta (telefonicznie, mailowo, osobiście),
  • na stronie PKW: pkw.gov.pl.

Bezpłatny transport do i z lokalu wyborczego na wybory prezydenckie

Wyborcy ze znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności, oraz seniorzy, którzy najpóźniej w dniu wyborów ukończą 60 lat, mają prawo do bezpłatnego transportu:

  • z miejsca zamieszkania lub wskazanego we wniosku o zmianę miejsca głosowania do lokalu,
  • z miejsca pobytu do najbliższego lokalu
  • oraz transportu powrotnego z lokalu do miejsca rozpoczęcia podróży.

Transport zapewnia wójt lub burmistrz czy też prezydent miasta. Jeśli stan zdrowia wyborcy nie pozwala na samodzielną podróż, może mu towarzyszyć opiekun.

Wybory 2025 – Jak zgłosić zamiar skorzystania z transportu?

Wyborca musi zgłosić zamiar skorzystania z transportu:

  • do 13 dnia przed wyborami
  • lub do 5 dni przed dniem ponownego głosowania, jeśli dotyczy tylko drugiej tury.

Zgłoszenie może być ustne, pisemne lub elektroniczne. Należy podać:

  • imię i nazwisko, numer PESEL,
  • dane opiekuna (jeśli będzie towarzyszyć),
  • miejsce zamieszkania lub pobytu,
  • informację, czy dotyczy także transportu powrotnego,
  • numer telefonu lub e-mail.

Wyborca podaje także informacje o stanie zdrowia lub orzeczonym stopniu niepełnosprawności. Informacje zwrotne o organizacji transportu są przekazywane najpóźniej 3 dni przed wyborami. Wycofać zgłoszenie można najpóźniej 2 dni przed głosowaniem.

Udogodnienie dla osób niewidomych i słabowidzących

Lokale wyposażone są w nakładki na karty do głosowania w alfabecie Braille’a, które umożliwiają osobom niewidomym samodzielne zaznaczenie wyboru. Aby z nich skorzystać, należy zgłosić potrzebę w odpowiednim terminie przed wyborami.

Pomoc dla niesłyszących wyborców

Państwowa Komisja Wyborcza przygotowuje spoty informacyjne w Polskim Języku Migowym (PJM) oraz z napisami. Dodatkowo PKW udostępnia materiały w wersji o podwyższonym kontraście na swoich stronach, a Polski Związek Głuchych (PZG) działa na rzecz zwiększenia dostępności materiałów dla osób głuchych.

Prawo do głosowania korespondencyjnego

Wyborcy ze znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności mają prawo głosować korespondencyjnie, ale wyłącznie na terenie Polski. Aby skorzystać z tej możliwości, należy zgłosić zamiar głosowania korespondencyjnego komisarzowi wyborczemu najpóźniej do 13 dnia przed dniem wyborów.

Jeżeli planowane jest ponowne głosowanie (II tura), zgłoszenie dotyczy również tego etapu. Co ważne: jeśli wyborca nie zgłosił zamiaru głosowania korespondencyjnego przed pierwszym głosowaniem, może to zrobić jeszcze po I turze, najpóźniej do 10 dnia przed II turą. Uwaga: Liczy się data wpływu wniosku do właściwego organu, a nie data nadania przesyłki.

Reklama

Głosowanie korespondencyjne – co warto wiedzieć

Zgłoszenia można dokonać:

  • ustnie,
  • pisemnie (papierowo z własnoręcznym podpisem),
  • elektronicznie (z podpisem kwalifikowanym, zaufanym lub osobistym, poprzez usługę elektroniczną na stronie gov.pl, po uwierzytelnieniu),
  • telefonicznie (tylko dla wyborców niepełnosprawnych lub objętych obowiązkową kwarantanną, izolacją lub izolacją domową).

W zgłoszeniu należy podać:

  • imię i nazwisko,
  • numer PESEL,
  • oznaczenie wyborów, których dotyczy zgłoszenie,
  • adres, na który ma zostać wysłany pakiet wyborczy.

Dodatkowo trzeba załączyć kopię aktualnego orzeczenia potwierdzającego stopień niepełnosprawności. Jeśli wyborca chce, może zażądać dołączenia do pakietu nakładki Braille’a na kartę do głosowania.

Jak wygląda pakiet wyborczy?

Pakiet zostanie doręczony przez przedstawiciela Poczty Polskiej najpóźniej 6 dni przed wyborami — wyłącznie do rąk własnych wyborcy, po okazaniu dokumentu tożsamości i pisemnym pokwitowaniu odbioru.

W skład pakietu wchodzą:

  • karta lub karty do głosowania,
  • koperta zwrotna,
  • koperta na kartę do głosowania,
  • instrukcja głosowania korespondencyjnego,
  • nakładki Braille’a (jeśli zostały zamówione),
  • oświadczenie o osobistym i tajnym oddaniu głosu.

Wybory prezydenckie – Prawo do głosowania przez pełnomocnika

Wyborcy ze znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności oraz wyborcy, którzy najpóźniej w dniu wyborów ukończą 60 lat, mogą skorzystać z prawa do głosowania przez pełnomocnika. Pełnomocnikiem może zostać osoba, która:

  • jest wpisana do tego samego spisu wyborców co mocodawca (czyli głosuje w tej samej gminie),
  • legitymuje się czynnym prawem wyborczym,
  • nie jest członkiem komisji wyborczej, mężem zaufania, obserwatorem społecznym ani mężem zaufania organizacji międzynarodowych.

Jak ustanowić pełnomocnictwo do głosowania?

Aby skorzystać z tej formy, należy złożyć wniosek o sporządzenie aktu pełnomocnictwa w urzędzie gminy, w której wyborca jest wpisany do spisu wyborców. Wniosek składa się najpóźniej do 9 dni przed wyborami.

Wniosek musi zawierać:

  • dane osobowe i PESEL wyborcy,
  • dane osobowe i PESEL proponowanego pełnomocnika,
  • wskazanie wyborów, których pełnomocnictwo dotyczy,
  • podpisy obu stron.

Jak głosuje pełnomocnik?

Pełnomocnik głosuje w lokalu wyborczym tak, jak każdy inny wyborca, ale na podstawie aktu pełnomocnictwa. Może oddać głos tylko w imieniu jednej osoby — wyjątkiem są sytuacje, gdy głosuje jeszcze w imieniu bliskiego krewnego (np. rodzica, małżonka, rodzeństwa). Wyborca, który wydał pełnomocnictwo, wciąż może głosować osobiście. Jeśli odda głos samodzielnie, pełnomocnictwo automatycznie wygasa.