30 lat temu Danuta Wałęsa odebrała za męża Pokojową Nagrodę Nobla

10 grudnia 2013, 09:33

W uzasadnieniu decyzji o przyznaniu Wałęsie nagrody, Komitet Noblowski napisał, że jego "starania o zapewnienie robotnikom prawa do zakładania własnych organizacji są ważnym wkładem do kampanii na rzecz uniwersalnych praw ludzkich". Podkreślono też, że "przywódca Solidarności kieruje się zasadą, aby rozwiązywać problemy, bez stosowania przemocy". / AP / HELMUTH LOHMANN

W październiku minęła 30. rocznica przyznania Pokojowej Nagrody Nobla Lechowi Wałęsie. Uhonorowano go między innymi za próbę zapoczątkowania dialogu pomiędzy "Solidarnością" a komunistycznymi władzami. Był pierwszym i jak dotąd jest jedynym naszym rodakiem, który został uhonorowany tym prestiżowym wyróżnieniem. Wałęsa nie zdecydował się na odbiór nagrody osobiście, bo obawiał się, że komunistyczne władze nie wpuszczą go z powrotem do kraju. Pokojową Nagrodę Nobla odebrała zatem w imieniu męża Danuta Wałęsa wraz z synem Bogdanem. Stało się to 10 grudnia 1983 roku.

1 Władze PRL z zaniepokojeniem przyjęły wiadomość o Noblu dla Wałęsy, a do Norwegii przesłały oficjalny protest przeciwko decyzji Komitetu Noblowskiego. Ponieważ już wcześniej spodziewały się przyznania wyróżnienia przewodniczącemu "Solidarności", próbowały go skompromitować. Przesłały między innymi do ambasady Norwegii w Warszawie spreparowane dokumenty, mające dowieść współpracy Wałęsy z SB.

Danuta Wałęsa z synem odbiera w imieniu męża Pokojową Nagrodę Nobla

AP / HELMUTH LOHMANN

2 Komitet Noblowski uznał też Lecha Wałęsę za wyraziciela tęsknoty za wolnością i pokojem, która (...) istnieje niepokonana we wszystkich narodach świata. W czasach, w których odprężenie i pokojowe rozwiązywanie konfliktów są bardziej potrzebne niż kiedykolwiek wcześniej, wysiłek Wałęsy jest zarówno natchnieniem, jak i przykładem - głosiło uzasadnienie.

3 Wiadomość o przyznaniu pokojowego Nobla dotarła do Wałęsy w nocy z 5 na 6 października. Przekazał mu ją telefonicznie związkowy kolega Krzysztof Wyszkowski. Lider "Solidarności" nie potraktował informacji poważnie, uwierzył dopiero kilka godzin później, gdy pod jego domem pojawili się zachodni dziennikarze.

AP / CEZARY SOKOLOWSKI

4 Do Polski wiadomość o przyznaniu pokojowego Nobla Lechowi Wałęsie dotarła dzięki Radiu Wolna Europa.

Reklama

5 Przyznanie Lechowi Wałęsie Pokojowej Nagrody Nobla z niechęcią przyjęły komunistyczne władze. Rzecznik prasowy rządu Jerzy Urban stwierdził, że jest to "zapłata dla ludzi, którzy działają na szkodę kraju" oraz "kolejna reaganowska złośliwość, tym razem firmowana z Oslo".

AP / PETER KNOPP

6 11 grudnia oficjalne przemówienie w imieniu laureata wygłosił Bohdan Cywiński. Powiedział on m.in: Przyjmuję tę nagrodę z całym szacunkiem dla jej rangi i zarazem z poczuciem, że wyróżnia ona nie mnie osobiście, lecz jest nagrodą dla "Solidarności", dla ludzi i spraw, o które walczyliśmy i walczymy w duchu pokoju i sprawiedliwości

7 Lech Wałęsa zawsze pozostanie legendą robotnika, który skruszył komunizm - podkreśla szef klubu PSL Jan Bury. Rozmówca IAR zwraca też uwagę, że w minionych 30 latach nie było chyba człowieka, który zrobiłby tyle nie tylko dla Polski, ale i naszej części Europy. To tu wszystko się zaczęło, dopiero potem runął Mur Berliński, upadło całe imperium sowieckie - mówi.