Okazją do debaty komisji LIBE Parlamentu Europejskiego był projekt sprawozdania na temat sytuacji w Polsce, który przygotował hiszpański europoseł Juan Fernando Lopez Aguilar z grupy Socjalistów i Demokratów.

W ostatnim czasie miały miejsce nowe wydarzenia mające wpływ na praworządność, demokrację i prawa podstawowe w Polsce. Były protesty artystów przeciwko +wyborom kopertowym+ przed Sejmem. Demonstrantom wymierzano sięgające 2,2 tys. euro grzywny za łamanie obostrzeń sanitarnych, polski RPO złożył skargę do sądu administracyjnego za przekazanie danych osobowych obywateli przez ministerstwo cyfryzacji do Poczty Polskiej. Pojawiały się zarzuty dyscyplinarne przeciwko sędziom, którzy podpisali list do OBWE (...), należąca do państwa radiowa "Trójka" została oskarżona o cenzurowanie kultowej listy przebojów, po tym jak pierwsze miejsce zajęła piosenka wycelowana w Jarosława Kaczyńskiego - wyliczał na posiedzeniu Lopez Aguilar.

Reklama

Przygotowany przez niego 20-stronicowy dokument wskazuje, że sytuacja w Polsce pogorszyła się od czasu rozpoczęcia wobec Warszawy procedury z art. 7 traktatu o UE i dlatego Komisja Europejska oraz Rada UE powinny podjąć stanowcze działania.

Z takim wnioskiem zgodziła się zdecydowana większość zabierających głos eurodeputowanych. Dyskutujemy o tej sprawie już od prawie czterech lat i wydaje się - ujmując to delikatnie - że polski rząd w ogóle się tym nie przejmuje. Nie przejmuje się europejskim porządkiem prawnym - mówiła holenderska europosłanka Sophie in't Veld (Odnowić Europę).

Jej zdaniem trzeba wyciągnąć z tego jeden wniosek: Jeżeli polski rząd nie akceptuje autorytetu UE i traktatów UE, to nie chce być członkiem UE. Nie można być poza ramami prawnymi UE i być członkiem UE oraz korzystać z jej wszystkich możliwości, także finansowych - oznajmiła.

Wtórowała jej deputowana Zielonych Terry Reintke, która wskazywała na konieczność wprowadzenia warunków dotyczących dostępu do środków z kasy UE. Warunkowość to jest narzędzie, żeby opanować tę sytuację - oceniła.

Również wypowiadająca się w imieniu Socjalistów i Demokratów Sylwia Spurek apelowała o sankcje wobec rządów, które nie przestrzegają wartości unijnych. Tak jak Węgry, Polska coraz bardziej odrywa się od Unii Europejskiej i naszych kluczowych wartości demokratycznych. I ani rząd polski, ani węgierski nie poniosły żadnych konsekwencji z powodu naruszania praworządności. Właśnie dlatego nadszedł czas na dalsze kroki Komisji Europejskiej - oświadczyła.

Reklama

Europoseł z list PiS Patryk Jaki (EKR) protestował przeciwko "skrajnie nieprofesjonalnemu i zawierającemu wiele błędów merytorycznych" raportowi, który był podstawą do tych dyskusji.

Piszecie państwo o Trybunale Konstytucyjnym. W punkcie 15 stawiacie zarzuty nieprzestrzegania wyroków TK, a jednocześnie w punkcie 21 sami sobie zaprzeczacie, że nie można uznać ostatniego wyroku TK. To jak to jest, uznajemy wyroki TK, czy nie? - pytał Jaki.

Jedynym zagranicznym europosłem, który wziął w obronę polskie władze był Nicolas Bay z francuskiego Zgromadzenia Narodowego. Prawo wewnętrzne musi być respektowane, Polacy głosowali. Można być krytycznym pod pewnymi względami, jeśli chodzi o wymiar sprawiedliwości w Polsce, ale tutaj ostatnie i najważniejsze słowo ma naród - przekonywał polityk eurosceptycznej frakcji Tożsamość i Demokracja.

Przewodniczący Europejskiego Stowarzyszenia Sędziów Jose Igreja Matos mówił, że Polska "ignoruje orzeczenia TSUE", dlatego - jego zdaniem - czas aby europejscy politycy podjęli "konkretne kroki, by chronić praworządność". Jego zdaniem polski rząd nie jest zaangażowany w dialog i stawia przed faktami dokonanymi w ramach realizowanych reform.

Jeśli nie poradzimy sobie z tym problemem, jeśli nie wesprzemy tych, którzy walczą o demokrację i praworządność, to inne kraje zaczną stać w kolejce i to może stać się rzeczywistym problemem i zagrożeniem dla demokracji w najbliższych latach - przestrzegał.

Przedstawicielka polskiego stowarzyszenia sędziów Iustitia, Joanna Hetnarowicz-Sikora powiedziała, że w kwestii praworządności w Polsce UE dysponuje narzędziami wywierania nacisku i powinna się nimi szybko posłużyć.