Robert Prevost nowym papieżem. Kim jest pierwszy w dziejach Amerykanin, który został papieżem? Jakie ma poglądy?

Robert Prevost nowym papieżem. Kim jest pierwszy w dziejach Amerykanin, który został papieżem? Jakie ma poglądy?

Kolegium Kardynałów, zgromadzone na konklawe, dokonało wyboru nowego papieża. Został nim amerykański kardynał Robert Prevost, który przyjął imię Leon XIV. Na Placu Świętego Piotra zebrały się tysiące wiernych, aby świętować wybór nowej głowy Kościoła katolickiego.

Konklawe, zwołane w celu wyboru następcy papieża Franciszka, rozpoczęło się w środę. Uczestniczyła w nim rekordowa liczba 133 kardynałów uprawnionych do głosowania. Wśród elektorów znalazło się czterech purpuratów z Polski: Stanisław Ryłko, Kazimierz Nycz, Konrad Krajewski oraz Grzegorz Ryś.

W czwartek po południu kardynałowie kontynuowali proces głosowania w Kaplicy Sykstyńskiej. Wynik wyboru został ogłoszony po godzinie 18:00 czasu lokalnego, tradycyjnym sygnałem w postaci białego dymu wydobywającego się z komina umieszczonego na dachu kaplicy.

Kim jest nowy papież, Robert Prevost?

Tron Piotrowy objął 69-letni Amerykanin, Robert Prevost, przyjmując imię Leon XIV. Urodzony w 1955 roku w Chicago, posiada również obywatelstwo peruwiańskie. Jego droga do papiestwa wiodła przez kierowanie zakonem Augustianów oraz wieloletnią posługę w Ameryce Łacińskiej, w szczególności w Peru, gdzie działał jako misjonarz, a następnie jako arcybiskup, zdobywając głębokie rozeznanie tamtejszych realiów. Robert Prevost jest często określany mianem liberalnego w swoich poglądach. W wieku 27 lat wyjechał do Rzymu, gdzie uzyskał doktorat z prawa kanonicznego na Papieskim Uniwersytecie św. Tomasza z Akwinu (Angelicum) w 1987 roku. Przez wiele lat pełnił posługę misyjną w Peru, gdzie był proboszczem, biskupem diecezji Chiclayo, wykładowcą i przełożonym augustianów.

Był przełożonym generalnym Zakonu św. Augustyna (2001–2013). W 2023 roku został kardynałem i prefektem watykańskiego Dykasterium ds. Biskupów. 30 stycznia 2023 roku papież Franciszek mianował go prefektem Dykasterii ds. Biskupów i przewodniczącym Papieskiej Komisji ds. Ameryki Łacińskiej, jednocześnie podnosząc go do godności arcybiskupa ad personam. Urząd ten objął 12 kwietnia 2023 roku.

9 lipca 2023 roku papież Franciszek ogłosił jego włączenie do Kolegium Kardynałów, a 30 września 2023 roku kreował go kardynałem diakonem, przydzielając mu kościół tytularny św. Moniki w Rzymie, który objął 28 stycznia 2024 roku. 6 lutego 2025 roku papież podniósł go do rangi kardynała biskupa, przydzielając mu diecezję Albano.

4 października 2023 roku papież Franciszek mianował go członkiem Papieskiej Komisji ds. Państwa Watykańskiego oraz członkiem kilku Dykasterii Kurii Rzymskiej, w tym ds. Ewangelizacji, Nauki Wiary, Kościołów Wschodnich, Duchowieństwa, Instytutów Życia Konsekrowanego i Stowarzyszeń Życia Apostolskiego, Kultury i Edukacji oraz Tekstów Prawnych.

Robert Prevost znany jest z umiarkowania, dyplomacji i głębokiej znajomości Kościoła Ameryki Łacińskiej. Kardynał Robert Prevost cieszy się opinią kompetentnego i skutecznego przywódcy. Jego doświadczenie obejmuje nie tylko kierowanie Augustianami, ale także ważną funkcję prefekta watykańskiej Dykasterii ds. Biskupów, gdzie odpowiadał za proces wyboru nowych biskupów. Pełnił również rolę przewodniczącego Papieskiej Komisji ds. Ameryki Łacińskiej.

Co ciekawe, nowy papież ma wykształcenie ścisłe. Studiował matematykę i filozofię na Villanova University, a następnie teologię w Catholic Theological Union w Chicago. Objęcie przez niego Dykasterii ds. Biskupów było momentem, w którym podkreślił swoje misyjne nastawienie: Nadal uważam się za misjonarza. Moje powołanie, jak każdego chrześcijanina, to być misjonarzem, głosić Ewangelię, gdziekolwiek się jest. Istnieją mocne podstawy, by wierzyć, że ta misyjna gorliwość będzie mu towarzyszyć również w roli papieża.

Dlaczego Leon XIV?

Wybór imienia Leon XIV nie jest przypadkowy – stanowi nawiązanie do papieża Leona XIII, znanego z wprowadzenia nauczania społecznego do głównego nurtu życia Kościoła. Kardynał Prevost, posiadający bogate doświadczenie, wyraża silne poparcie dla migrantów i oczekuje się, że będzie kontynuował linię programową swojego poprzednika, papieża Franciszka.

Jednym z wymownych przykładów jego zaangażowania w reformy było przewodniczenie pracom gremium decydującego o nominacjach biskupich, do którego papież Franciszek włączył trzy kobiety. Wybór pierwszego amerykańskiego papieża stanowi spore zaskoczenie. Niespodziewany jest również wybór imienia papieża sprzed I wojny światowej, co, podobnie jak w przypadku Benedykta XVI i Leona XIII, może wskazywać na chęć odwołania się do pontyfikatu, który mierzył się z kluczowymi wyzwaniami społecznymi swojej epoki.

Jakie poglądy ma nowy papież Robert Prevost (Leon XIV)?

Robert Prevost jest uważany za kandydata środka, łączącego troskę o ubogich i migrantów (podobnie jak papież Franciszek) z konserwatywnym podejściem do doktryny Kościoła. Podkreśla, że biskup powinien być blisko ludzi, którym służy, a nie tylko administratorem czy "małym księciem" w swoim królestwie.

Sprzeciwia się środowiskom LGBT, krytykując "homoseksualny styl życia" i "alternatywne rodziny" w kontekście nauczania Kościoła. Odrzuca nauczanie o płci kulturowej w szkołach, co wyraził podczas posługi biskupiej w Peru. Jest przeciwny wyświęcaniu kobiet na diakonów, co plasuje go w gronie konserwatystów w kwestiach doktrynalnych.

Wspiera bardziej synodalny, czyli inkluzywny proces wyboru biskupów, angażujący księży, osoby zakonne i świeckich, ale jednocześnie nie chce demokratyzacji czy polityzacji tych wyborów. Był krytyczny wobec niemieckiego projektu "Drogi Synodalnej", który postulował większe uczestnictwo świeckich w zarządzaniu Kościołem. Nie jest zwolennikiem politycznych postaci takich jak Donald Trump.

W przeszłości pojawiły się zarzuty wobec niego dotyczące niewystarczającej reakcji na przypadki nadużyć seksualnych, choć jego obrońcy twierdzą, że są to elementy kampanii oczerniającej.

Podsumowując, w kwestii poglądów teologicznych, moralnych i społecznych, jako biskup Chiclayo, Robert Prevost, krytykował koncepcję gender i sprzeciwiał się jej nauczaniu w Peru, określając ją jako "ideologię" tworzącą nieistniejące płcie. Sprzeciwia się również przyjmowaniu kobiet do stanu duchownego jako diakonów. W 2012 roku, jako przełożony generalny augustianów, skrytykował kulturę popularną za promowanie postaw sprzecznych z Ewangelią, w tym "homoseksualnego stylu życia" i "alternatywnego modelu rodziny". Jako kardynał wyraził krytykę wobec podejścia administracji Donalda Trumpa do imigrantów. Sprzeciwia się aborcji, eutanazji i karze śmierci, zgodnie z zasadą konsekwentnej etyki życia, charakterystyczną dla katolickiej nauki społecznej.

Kardynał Robert Prevost, obecnie znany jako papież Leon XIV, spotkał się z poważną krytyką dotyczącą sposobu zarządzania sprawami nadużyć seksualnych w Kościele. Zarzuty te skupiają się na jego działalności w okresie pełnienia funkcji przełożonego generalnego Zakonu Augustianów (2001–2013) oraz biskupa diecezji Chiclayo w Peru (2015–2023).

Organizacja SNAP (Survivors Network of those Abused by Priests) zarzuca Prevostowi brak stanowczych działań w odpowiedzi na doniesienia o nadużyciach seksualnych w wymienionych okresach. Wśród podnoszonych kwestii SNAP wskazuje na sytuację Richarda McGratha, byłego dyrektora Providence Catholic High School w USA, wobec którego istniały zarzuty dotyczące nadużyć. Według SNAP, Prevost miał pozwolić McGrathowi na dalsze zajmowanie stanowiska pomimo utrzymujących się oskarżeń, co podważało zaufanie do jego skuteczności i determinacji w walce z problemem nadużyć w Kościele.

Drugim obszarem krytyki wobec Roberta Prevosta był jego sprzeciw wobec reform uznawanych za liberalne. W przemówieniu do biskupów w 2012 roku Prevost wyraził krytykę wobec "przekonań i praktyk sprzecznych z Ewangelią", wymieniając w tym kontekście m.in. "homoseksualny styl życia" oraz "alternatywne modele rodziny". Chociaż te wypowiedzi były zgodne z tradycyjnym nauczaniem Kościoła katolickiego, spotkały się z negatywnym odbiorem ze strony środowisk o poglądach progresywnych. Krytycy uznali je za zbyt konserwatywne, zwłaszcza w świetle reform wprowadzanych przez papieża Franciszka, które miały na celu większą otwartość i dialog w kwestiach społecznych. Zarzucano Prevostowi brak elastyczności i odstępstwo od bardziej inkluzywnego podejścia reprezentowanego przez Franciszka, co wywoływało dyskusje na temat jego potencjalnej roli jako przyszłego przywódcy Kościoła.

Podsumowując, Robert Prevost (Leon XIV) to papież o umiarkowanie konserwatywnych poglądach, łączący pastoralną troskę o ludzi potrzebujących z zachowaniem tradycyjnych nauk Kościoła, szczególnie w kwestiach moralnych i doktrynalnych.