Papież Franciszek zmarł 21 kwietnia. Miał 88 lat. Pogrzeb Franciszka odbędzie się 26 kwietnia w Rzymie. Na uroczystości przybędą głowy wielu państw. Będzie wśród nich prezydent Polski. W związku z pogrzebem papieża Andrzej Duda ogłosił sobotę 26 kwietnia dniem żałoby narodowej.

Co to jest żałoba narodowa?

Prezydent RP lub osoba pełniąca jego obowiązki może ogłosić żałobę narodową po śmierci najważniejszych polityków krajowych i zagranicznych, w tym głów państw, ale też po katastrofach czy aktach terroryzmu na świecie, szczególnie, gdy ofiarami byli także obywatele polscy.

Reklama

Podstawą prawną wprowadzenia żałoby narodowej jest ustawa o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej oraz o pieczęciach państwowych. Zgodnie z nią żałobę narodową może wprowadzić prezydent w drodze rozporządzenia. W szczególności powinno ono określać przyczyny wprowadzenia oraz czas trwania żałoby narodowej, uwzględniając uwarunkowania kulturowe i historyczne oraz przyjęte w tym zakresie zwyczaje.

Ile trwa żałoba narodowa?

Czas trwania żałoby nie jest precyzyjnie określony w ustawie. Teraz żałoba narodowa w związku ze śmiercią papieża Franciszka będzie trwać jeden dzień, czyli 26 kwietnia.

Co się dzieje podczas żałoby narodowej?

W czasie żałoby narodowej flagi państwowe na gmachach publicznych zostają opuszczone do połowy masztu i przepasane kirem; odwoływane są imprezy masowe, rozrywkowe, koncerty i imprezy sportowe.

Savoir vivre podczas żałoby narodowe? Czego nie wypada?

Podstawowe informacje, dotyczące żałoby narodowej można uzyskać zaglądając do obowiązującego podręcznika protokołu dyplomatycznego - to T. Orłowski, "Protokół Dyplomatyczny. Ceremoniał & etykieta, Polski Instytut Spraw Międzynarodowych". Żałoba narodowa to czas refleksji i pamięci, co powinno mieć odzwierciedlenie zarówno w działaniach instytucji państwowych, instytucji niepaństwowych, jak i w codziennym życiu obywateli.

  • Z punktu widzenia savoir vivre i etykiety na żałobę narodową należy spojrzeć w taki sam sposób jak na każda żałobę.
  • Etykieta określa strój i zachowanie najbliższej rodziny, przyjaciół i znajomych zmarłego oraz wszystkich innych osób podczas kontaktu z osobami wymienionymi wyżej.
  • W wypadku żałoby narodowej wszyscy obywatele są zobowiązaniu prawem (podstawowe wymogi) i w sumieniu (pozostałe wymogi) do respektowania tego, co określają dokumenty prawne dotyczące żałoby oraz do tego, co stanowi obyczaj i określają powszechnie przyjęte normy społeczne.
  • Obywateli sami rozstrzygają ponadto czy zaliczają się do "rodziny, przyjaciół i znajomych" zmarłego czy nie. Jeśli się zaliczają respektują wszystkie wskazania etykiety dotyczące żałoby.
  • Jeśli się nie zaliczają są zobowiązani jedynie do przestrzegania tych wskazań etykiety, które dotyczą osób stykających się z osobami noszącymi "osobistą" żałobę.

Żałoba narodowa w III RP

W III RP żałobę narodową ogłoszono w Polsce 19 razy. Powodem były m.in. katastrofy, zamachy terrorystyczne za granicą, w których zginęli polscy obywatele, katastrofy naturalne czy śmierć znanych osób.

  • 18 lipca 1997 r. - powódź tysiąclecia;
  • 12-14 września 2001 r. - zamachy na WTC i Pentagon;
  • 12-13 marca 2004 r. - zamach w Madrycie;
  • 5 stycznia 2005 r. - trzęsienie ziemi i tsunami na Oceanie Indyjskim w 2004 r.;
  • 3-8 kwietnia 2005 r. - śmierć Jana Pawła II;
  • 14 lipca 2005 r. - zamach w Londynie;
  • 29 stycznia-1 lutego 2006 r. - katastrofa budowlana na Śląsku;
  • 23-25 listopada 2006 r. - katastrofa górnicza w kopalni Halemba;
  • 23-25 lipca 2007 r. - katastrofa polskiego autokaru we Francji;
  • 24-26 stycznia 2008 r. - katastrofa lotnicza w Mirosławcu;
  • 14-16 kwietnia 2009 r. - pożar hotelu socjalnego w Kamieniu Pomorskim;
  • 21-22 września 2009 r. - katastrofa górnicza w kopalni "Wujek" – "Ruch Śląsk";
  • 10-18 kwietnia 2010 r. - katastrofa lotnicza pod Smoleńskiem;
  • 5-6 marca 2012 r. - katastrofa kolejowa pod Szczekocinami;
  • 3 listopada 2013 r. - śmierć pierwszego premiera III RP Tadeusza Mazowieckiego;
  • 23 grudnia 2018 r. - katastrofa górnicza w Stonawie;
  • 18-19 stycznia 2019 r. - zabójstwo prezydenta Gdańska Pawła Adamowicza;
  • 15-16 lutego 2019 r. - śmierć byłego premiera Jana Olszewskiego;
  • 26 kwietnia 2025 r. - śmierć papieża Franciszka.