Raport nt. praworządności w UE. Hiszpania nie wypełnia wszystkich standardów

W Hiszpanii potrzebne jest "jak najszybsze" odnowienie składu sędziowskiego organu zwierzchniego, Naczelnej Rady Sądowniczej (CGPJ, odpowiednik polskiej KRS) oraz zreformowanie systemu wyborczego sędziów - podkreśla raport. Bruksela od lat wskazuje także na "niepokojące związki między prokuraturą i władzą wykonawczą".

Jeżeli nie będzie postępu w tych obszarach, podejmiemy wszystkie środki, włącznie z procedurami w sprawie uchybienia zobowiązaniom i odwołaniem do Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości - powiedział Reynders w wywiadzie dla "El Mundo".

Klincz polityczny

Najwyższy hiszpański organ władzy sędziowskiej nadal pełni swoje obowiązki pomimo upłynięcia kadencji 3 i pół lat temu. Odnowienie jego składu jest zablokowane ze względu na klincz polityczny.

Członkowie CGPJ są wybierani na 5 - letnią kadencję przez Kongres Deputowanych większością trzech piątych głosów, czego nie może zdobyć lewicowa koalicja rządowa - do tego potrzebowałaby poparcia największej partii opozycyjnej, prawicowej PP.

Jednak PP opowiada się za zreformowaniem systemu wybierania członków organu sędziowskiego, aby większość wybierali sami sędziowie spośród osób, które nie sprawowały żadnych funkcji politycznych przez ostatnie 10 lat.

CGPJ został "zablokowany"

W skład CGPJ wchodzi 20 członków oraz przewodniczący; decydują oni o większości powołań sędziowskich. Jednak po reformie wprowadzonej w marcu 2021 r. przez lewicową koalicję rządową CGPJ został "zablokowany" i od tamtej pory, pomimo dalszego pełnienia funkcji po wygaśnięciem mandatu, nie może powoływać nowych sędziów. Obecnie Sąd Najwyższy wypełnia swoje obowiązki przy 14 proc. mniej sędziów niż tego wymaga prawo, co może doprowadzić do wydawania do tysiąca mniej decyzji sądowych rocznie - wskazał "El Mundo".

Komisja Europejska zarekomendowała także Hiszpanii "wzmocnienie statutu prokuratury generalnej, w szczególności odnośnie zniesienia jej zależności od władzy wykonawczej". "Powinno się zagwarantować, aby procesy sądowe, zwłaszcza dotyczące korupcji, nie przeciągały się w nieskończoność" - podkreśla raport.

Zgodnie z ogólnymi wnioskami raportu, Hiszpania jest "całkowitym i funkcjonalnym państwem prawa, z pewnymi obszarami do poprawienia".

Z Saragossy Grażyna Opińska