Który program obrony powietrznej realizować jako pierwszy? MON rozważa

MON chce pozyskać przeciwlotnicze i przeciwrakietowe zestawy rakietowe średniego zasięgu, którym wojsko nadało kryptonim "Wisła", oraz przeciwlotnicze zestawy rakietowe krótkiego zasięgu, czyli "Narew".

Do tej pory w pierwszej kolejności realizowano program "Wisła". W kwietniu 2015 r. ówczesny rząd przyjął rekomendację MON do udzielenia rządowi USA zamówienia na dostawę zestawów Patriot produkowanych przez firmę Raytheon. Pokonała ona francuskie konsorcjum Eurosam złożone z tamtejszych oddziałów firm MBDA i Thales, proponujące system SAMP/T. We wcześniejszej fazie postępowania odpadła m.in. oferta amerykańsko-niemiecko-włoskiego konsorcjum MEADS International.

Kownacki, który w MON odpowiada za uzbrojenie i modernizację sił zbrojnych, w rozmowie z PAP podkreślił, że program obrony powietrznej jest jednym z kluczowych dla budowania bezpieczeństwa Polski. Wszyscy jesteśmy co do tego zgodni. Możemy się różnić, w jaki sposób do tego dochodzić – czy od "Narwi" do "Wisły", czy od "Wisły" do "Narwi". Dlatego prowadzimy dość trudne negocjacje z Raytheonem i nie tylko, także chociażby z MEADS-em – powiedział wiceminister.

Jak wyjaśnił, przyszłość "Narwi" zależy od tego, jak będzie wyglądała sprawa z programem "Wisła". Jeśli nie zdecydujemy się – a też takie rozwiązanie należy przewidzieć – na program "Wisła" w takim kształcie, to wtedy musimy budować obronę powietrzną niejako od dołu. Wtedy wpierw byśmy realizowali "Narew", a dopiero później "Wisłę". Scenariusz takiej alternatywy musimy uwzględniać - wyjaśnił Kownacki.

Nie powiem, czy będzie "Wisła", czy "Narew", bo wszystko zależy od tego, jak ostatecznie ukształtują się warunki, co uzyskamy od naszych ewentualnych dostawców, w jakim terminie, jaki transfer technologii, jakie będą koszty – dodał. Podkreślił, że w rozmowach nie jest wskazany pośpiech, a warunki, które są obecnie, uznał za niekorzystne.

Pod koniec lutego szef MON Antoni Macierewicz mówił, że w sprawie obrony powietrznej resort nie rezygnuje z żadnej możliwości. Rozmawiamy zarówno z konsorcjum MEADS, jak i z Raytheonem, bierzemy pod uwagę wszystkie możliwości. Oczywiście najbardziej jesteśmy zainteresowani współpracą z przedstawicielami przemysłu amerykańskiego i z rządem amerykańskim, to jest nasza główna opcja - powiedział minister przy okazji podsumowania stu rządu. Wyraził nadzieję, że umowa zostanie podpisana jeszcze w tym roku.

Jednocześnie Macierewicz zapewnił, że MON nie planuje zarzucenia programu "Wisła" na rzecz programu "Narew". Nawet gdyby brać pod uwagę taką ewentualność, to w żadnym wypadku nie należałoby mówić o zarzuceniu programu "Wisła", tylko o rekonfiguracji programu obrony antyrakietowej. Są też takie rozważania, ale koncentrujemy się głównie na realizacji programu "Wisła" - powiedział szef MON.

W ostatnim czasie Inspektorat Uzbrojenia MON, ze względu na zmianę wymagań operacyjnych, zwrócił się do firm uczestniczących w dialogu technicznym na "Narew" o aktualizację informacji, w szczególności dotyczących transferu technologii do polskiego przemysłu i udzielenia ewentualnej licencji na rakiety. Ma to nastąpić jeszcze w marcu.

Wiceminister Kownacki za jeden z ważnych program modernizacyjny uznał pozyskanie bojowych wozów piechoty na podwoziu gąsienicowym. To jest bardzo duże przedsięwzięcie w perspektywie kilkunastu najbliższych lat – w zależności od różnych szacunków od 20 do 80 mld zł, jeżeli będziemy chcieli pozyskać dwa rodzaje BWP-ów – cięższe i lżejsze – wyjaśnił wiceminister.

Podkreślił, że z punktu widzenia korzyści dla polskiego przemysłu – pozyskanych technologii i wiedzy oraz rozwoju zdolności zakładów – jest to postępowanie większe nawet od programu "Wisła", wycenianego przez MON na 30-40 mld zł.

Kownacki powiedział, że w programie BWP "rodzi możliwość potencjalnej współpracy np. z Czechami". Zwrócił też uwagę, że można wykorzystać doświadczenia z dotychczasowych prac badawczo-rozwojowych, jak i pozyskanych licencji, np. na koreańskie podwozia gąsienicowe do armatohaubic Krab.

Pod koniec 2014 r. umowę z Narodowym Centrum Badań i Rozwoju na opracowanie koncepcji i zbudowanie dla polskiej armii nowych BWP podpisało konsorcjum na czele z Hutą Stalowa Wola, która jest spółką należącą do Polskiej Grupy Zbrojeniowej.

Wiceminister Kownacki ocenił, że spośród pozostałych programów modernizacyjnych stosunkowo prosty będzie wybór dronów średniego pułapu i długiego czasu trwania lotu (co określa się w wojsku angielskim skrótem MALE od Medium Altitude Long Endurance). To największe bezzałogowce, jakie ma pozyskać polskie wojsko. Program ten określono kryptonimem "Zefir".

Jeśli bezzałogowce typu MALE będą znaczącym wydatkiem dla naszej armii, to powinno się przy ich zakupie pamiętać o budowaniu niższych klas i być może pozyskać w jakimś zakresie technologie, zdolności czy podmioty do współpracy, które pozwolą te następne programy zrealizować dużo prościej – podkreślił wiceszef MON.