Subskrybuj nas na Youtube
Pierwszy dzień zimy: skąd biorą się różne daty
Szukając odpowiedzi na pytanie, kiedy rozpoczyna się zima, to często daty są różne. Dlaczego? Przyczyną tej sytuacji jest fakt, że wyróżnia się różne rodzaje pór roku. I tak przykładowo mamy zimę kalendarzowąi zimę astronomiczną. Znaleźć można również informacja na temat zimy termicznej, meteorologicznej czy fenologicznej.
W przypadku każdej z nich określenie daty pierwszego dnia zimy opiera się na innych przesłankach. Dlatego też często są w nich rozbieżności, i daty pierwsze dnia zimy są różne – zależnie od tego, o jakiej zimie mówimy.
Kiedy rozpoczyna się zima astronomiczna
Zima astronomiczna rozpoczyna się w dniu przesilenia zimowego i trwa aż do równonocy wiosennej. Przesilenie zimowe na naszej półkuli, czyli półkuli północnej, jest to tzw. przesilenie grudniowe, bowiem wypada ono zawsze w tym miesiącu.
Przesilenie grudniowe jest momentem, w którym słońce góruje w zenicie na zwrotniku Koziorożca – czyli możliwie najdalej wysuniętej na południe szerokości geograficznej półkuli południowej. W dniu przesilenia zimowego noc jest najdłuższą nocą w roku, zaś dzień jest najkrótszym dniem.
Natomiast dzień równonocy wiosennej jest dniem, w którym oświetlenie ziemi przez słońce jest takie samo dla obu półkul: północnej i południowej. A dzień i noc są sobie równe i trwają każda po 12 godzin. Ze zjawiskiem równonocy mamy do czynienia wiosną. Bowiem w tym dniu kończy się astronomiczna zima a zaczyna astronomiczna wiosna.
W tym roku przesilenie zimowe przypada w sobotę, 21 grudnia 2024 o godzinie 10:19 zaś równonoc wiosenna przypada w czwartek 20 marca 2024 o godz. 10:01 (lub odpowiednio o 10:20 i o 10:02 - zależnie od źródła). Zatem astronomiczna zima 2024/2025 będzie trwać od 21 grudnia 2024 do 20 marca 2025 roku.
Warto pamiętać również o tym, że przesilenie zimowe przypada na 21 lub 22 grudnia dla półkuli północnej. Jest to "przesilenie grudniowe". Natomiast na półkuli południowej pory roku są przesunięte o 6 miesięcy - to znaczy, że gdy u nas jest zima, to na drugiej półkuli jest lato. Tam więc będzie wówczas przesilenie letnie.
Jak długi będzie najkrótszy dzień w 2024 roku
Najkrótszy dzień w 2024 roku potrwa niecałe 8 godzin. 21 grudnia 2024 w Warszawie słońce wzejdzie o godzinie 7:43, zaś zajdzie o 15:25. Dzień potrwa 7 godzin i 42 minuty. Od tej daty dni zaczną się stawać coraz dłuższe.
Zima kalendarzowa: kiedy przypada
Pierwsze dni kalendarzowych pół roku są to daty na stałe wpisane w kalendarz.Zima kalendarzowa zawsze przypada w ten sam dzień - 22 grudnia. Są lata, w których data zimy astronomicznej pokrywa się z datą zimy kalendarzowej. Jednak tak nie jest w tym roku. Zima kalendarzowa trwa zawsze od 22 grudnia do 20 marca.
Zima meteorologiczna, termiczna i fenologiczna
Zima meteorologiczna. Daty jej początku i końca są wyznaczone przez meteorologów i klimatologów. Zawsze trwa ona 3 miesiące, od 1 grudnia do 28 lutego.Zimameteorologiczna pozwala klimatologom i meteorologom na porównywanie okresów o takiej samej długości oraz prowadzenie statystyk.
Zima termiczna. Zima termiczna, nazywana inaczej zimą klimatyczną, obejmuje dni ze średnią dobową temperaturą wynoszącą 0 stopni Celsjusza lub mniej. Nie ma ona konkretnej daty rozpoczęcia i zakończenia. O nastaniu zimy termicznej mówimy wtedy, gdy średnie dobowe temperatury mieszczą się we wcześniej wymienionym przedziale.
Zima fenologiczna. Nazwa tej zimy pochodzi od słowa ”fenologia”, które to określa naukę zajmującą się zależnościami pomiędzy zmianami czynników klimatycznych a periodycznymi zjawiskami występującymi w przyrodzie. Do zjawisk tych zalicza się: kiełkowanie, kwitnienie, owocowanie czy zrzucanie liści u roślin, a także odloty ptaków do cieplejszych krajów czy zapadanie niektórych zwierząt w sen zimowy.
W każdej fenologicznej porze roku kwitną, rozwijają swoje liście oraz owocują konkretne rośliny wskaźnikowe charakterystyczne dla tej pory. Tak więc zima fenologiczna również nie ma konkretnych dat, a jej początek i koniec określany jest przez wystąpienie konkretnych zjawisk w przyrodzie, lub też ich brak. Zima fenologiczna to czas spoczynku roślin. W tym czasie większość roślin nie kwitnie i zatrzymuje się ich wzrost. Zazwyczaj początek zimy fenologicznej przypada już na drugą połowę listopada.
