Lider Polski 2050 pytany, czy w potencjalnym przyszłym rządzie obejmie fotel marszałka Sejmu czy wicepremiera odpowiedział, że na tym etapie rozmów koalicyjnych nie ma takich ustaleń i deklaracji. - Te rozmowy dopiero się zaczęły. Myślę, że w ciągu najbliższych dni powinniśmy mieć jakieś wstępne ustalenia i kierunki. To są dobre rozmowy, one się bardzo fajnie toczą i też są takie partnerskie. One, jak mówię, dopiero dzisiaj się zaczęły, w ostatnich godzinach - powiedział Hołownia.
Polityk podkreślił, że Trzecia Droga - która wprowadziła do Sejmu 65 posłów - stanowić będzie dużą siłę w nowym parlamencie. - Stosownie do tej siły zaufania, którą Polacy nam powierzyli, będziemy chcieli też brać odpowiedzialność - zaznaczył.
Chcemy być - to jest chyba nie tylko moja deklaracja - szybko gotowi ze składem, planem, z tym, jak poukładać rzeczy w rządzie, Sejmie i mamy nadzieję, że podobną odpowiedzialnością wykaże się pan prezydent i nie będzie przewlekał terminów i procesów - oświadczył.
Szef Gabinetu Prezydenta Paweł Szrot pytany w Studiu PAP o to, kiedy prezydent Andrzej Duda rozpocznie konsultacje ze środowiskami parlamentarnymi w celu wyłonienia nowego rządu stwierdził, że "prezydent ma na to czas", a kadencja obecnego Sejmu upływa 14 listopada. - Zwyczaj wskazuje, że Prezydent RP desygnuje na Prezesa Rady Ministrów osobę wskazaną przez większość parlamentarną, a na tą trzeba poczekać. Wszystko wskazuje na to, że to jednak chwilę potrwa - mówił Szrot.
"Trzecia Droga jako projekt polityczny trwa"
Hołownia zapewnił, że "Trzecia Droga jako projekt polityczny trwa i jest kontynuowany". - Chcemy kontynuować ten projekt po wyborach, po jest nasza wspólna z PSL wola - podkreślił polityk.
Na pytania, czy w Sejmie będzie jeden klub parlamentarny Trzeciej Drogi czy też dwa kluby, czyli PSL i Polski 2050, Hołownia odparł: - Jeżeli będzie jeden klub, to będzie, jeżeli będą dwa kluby, to oba będą miały w nazwie Trzecia Droga i będą spięte umową federacyjną. - To będzie precedens w polskim Sejmie, ale jest możliwy. Pracujemy z prawnikami nad tym, żeby znaleźć jak najlepszą drogę formalną do kontynuowania tego projektu (Trzeciej Drogi). Chcemy go kontynuować, Trzecia Droga dalej idzie razem - powiedział Hołownia.
Razem będziemy uzgadniali politykę i razem będziemy w tym rządzie, mam nadzieję, przyszłym demokratycznym występować - dodał.
W wyborach do Sejmu Trzecia Droga uzyskała trzeci wynik -14,40 proc. i 65 mandatów.
Trzy możliwości wyłonienia rządu
Konstytucja przewiduje trzy możliwe kroki wyłonienia rządu po wyborach. W pierwszym dużą rolę odgrywa prezydent, który zwołuje posiedzenie Sejmu i Senatu na dzień przypadający w ciągu 30 dni od dnia wyborów. Na pierwszym posiedzeniu Sejmu nowej kadencji dotychczasowy premier musi złożyć dymisję, a prezydent musi taką dymisję przyjąć. Rząd w stanie dymisji sprawuje obowiązki do czasu powołania nowego.
Następnie prezydent desygnuje premiera i powołuje rząd. Dotychczas zwyczajowo prezydenci desygnowali osoby wskazane przez zwycięskie w wyborach ugrupowanie. Prezydent, desygnując premiera bierze pod uwagę, że zaproponowany przez niego rząd, aby uzyskać wotum zaufania, musi zdobyć poparcie bezwzględnej większości w Sejmie. Jeśli Rada Ministrów nie uzyska wotum zaufania, to inicjatywę w tworzeniu rządu przejmuje Sejm.
W tym konstytucyjnym kroku kandydata na premiera może zgłosić grupa co najmniej 46 posłów. Sejm wybiera premiera większością bezwzględną w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów. Następnie szef rządu przedstawia Sejmowi program działania rządu oraz proponowany skład Rady Ministrów, których Sejm wybiera bezwzględną większością w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów. Jest to forma udzielenia rządowi wotum zaufania. Sejm na wybór premiera i rządu ma 14 dni.
Jeżeli Sejmowi nie udałoby się stworzyć rządu, wtedy prezydent w ciągu 14 dni powołuje premiera i na jego wniosek członków rządu oraz odbiera od nich przysięgę. Po powołaniu przez prezydenta Rada Ministrów ma 14 dni na uzyskanie w Sejmie wotum zaufania. W tym konstytucyjnym kroku Sejm udziela rządowi wotum zaufania zwykłą większością głosów, (w dwóch poprzednich krokach konieczna jest większość bezwzględna) w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów.
Jeśli za trzecim podejściem nie uda się wyłonić rządu, prezydent musi skrócić kadencję Sejmu i zarządzić wybory.
Adrian Kowarzyk, Karol Kostrzewa, Daria Kania