"Brytyjski ekspert stwierdził wewnętrzną eksplozję". Komunikat podkomisji smoleńskiej

Jak napisała komisja w opublikowanym w piątek na stronach MON komunikacie, Taylor "upublicznił swoje wnioski stwierdzając, że bez wątpienia samolot został zniszczony w wyniku eksplozji, jakie miały miejsce najpierw w lewym skrzydle, a potem w kadłubie samolotu Tu-154M w ostatnich sekundach lotu". "Taylor (…) doszedł do powyższych jednoznacznych wniosków po długotrwałych badaniach i po ostatniej wizycie w Warszawie" – dodała podkomisja.

"Na podstawie szczegółowej analizy wielu dokładnych fotografii oraz po zapoznaniu się z rezultatami badań powstałych w wyniku wielu tysięcy godzin prac" podkomisji Frank Taylor, cytowany przez podkomisję powiedział: "Nie ma wątpliwości, że eksplozje miały miejsce". Ocenił, że zniszczenie lewego skrzydła "nie mogło być spowodowane jakąś kolizją z brzozą", a "wstrzelenie do ziemi lewych drzwi pasażerskich nie mogło nastąpić w normalnej katastrofie samolotu uderzającego w ziemie ze zwykłą prędkością".

"Tymi słowami Frank Taylor całkowicie odrzucił wyjaśnienia zawarte w oficjalnym rosyjskim raporcie, że sprawny samolot uderzył w ziemię w wyniku błędu pilota. Rosyjska wersja wydarzeń, ogłoszona zaraz po katastrofie a oficjalnie zaprezentowana w raporcie ze stycznia 2011 roku, była również zaakceptowana przez administrację Donalda Tuska i komisję pod przewodnictwem Jerzego Millera. Z nagrań, jakie opublikowała działająca obecnie Podkomisja wynika, że Jerzy Miller kilka dni po katastrofie przekazał swojej komisji oczekiwania, aby doszła do tych samych wniosków, do jakich dojdzie jeszcze pracująca wówczas komisja rosyjska" – głosi komunikat podkomisji.

"Polska Podkomisja ds. Ponownego Zbadania Katastrofy Smoleńskiej zakwestionowała wnioski rosyjskiej komisji T. Anodiny i Komisji J. Millera z 2011 roku. Frank Taylor pracując zupełnie niezależnie doszedł do tych samych wniosków, co obecnie działająca Podkomisja" – napisano.

O sformułowanej przez podkomisję konkluzji, że skrzydło Tu-154, który rozbił się w Smoleńsku, zostało rozerwane przez eksplozję, mówił w styczniu br. ówczesny p.o. przewodniczący podkomisji Kazimierz Nowaczyk. Wskazał, że taki wniosek wypływa z analizy zdjęć i zniszczeń samolotu, symulacji i wykorzystaniu trójwymiarowego modelu fragmentów płatowca.

Działająca przy MON podkomisja informowała wówczas, że Taylor stwierdził, iż lewe skrzydło samolotu "zostało zniszczone w wyniku eksplozji wewnętrznej"; w skrzydle i centropłacie było kilka źródeł eksplozji, co potwierdza analiza sposobu, w jaki drzwi samolotu wbiły się w ziemię, a "brzoza nie miała wpływu na pierwotne zniszczenie skrzydła". Nowaczyk zaznaczał, że Taylor uznał nie tylko wyniki ekspertyz podkomisji, ale także zastosowaną metodę. Nowaczyk mówił wtedy, że skrzydło samolotu zostało zniszczone od wewnątrz eksplozjami, wewnętrznie rozerwane; wyraził też opinię, że za eksplozją przemawiają kąt i głębokość, na jaką wbiły się w ziemię drzwi samolotu.

10 kwietnia 2010 r. w Smoleńsku w katastrofie samolotu Tu-154 wiozącego delegację na obchody katyńskie zginęło 96 osób, wśród nich prezydent Lech Kaczyński i najwyżsi dowódcy.

W latach 2010-11 katastrofę smoleńską zbadała Komisja Badania Wypadków Lotniczych, której przewodniczył ówczesny szef MSWiA Jerzy Miller. W opublikowanym w lipcu 2011 r. raporcie komisja Millera stwierdziła, że przyczyną katastrofy było zejście poniżej minimalnej wysokości zniżania, a w konsekwencji zderzenie samolotu z drzewami, prowadzące do stopniowego niszczenia konstrukcji maszyny. Polska komisja wskazała też na nieprawidłową pracę rosyjskich kontrolerów. Podkreślała, że ani rejestratory dźwięku, ani parametrów lotu nie potwierdzają tezy o wybuchu na pokładzie samolotu.

Powołana w lutym 2016 r. przez ówczesnego ministra obrony Antoniego Macierewicza podkomisja do ponownego zbadania katastrofy przedstawiła swoje wnioski 10 kwietnia ub.r. Według podkomisji samolot został rozerwany eksplozjami w kadłubie, centropłacie i skrzydłach, a destrukcja lewego skrzydła rozpoczęła się jeszcze przed przelotem nad brzozą.

Zdaniem Macierewicza instytucje państwowe, które wcześniej badały katastrofę smoleńską, nie dopełniły podstawowych obowiązków, a decyzje w tej sprawie miały charakter polityczny. 9 stycznia Macierewicz został odwołany ze stanowiska szefa MON. Dwa dni później jego następca Mariusz Błaszczak powołał Macierewicza na stanowisko przewodniczącego podkomisji.