"Rakowski był człowiekiem bardzo twardym, niesamowitą postacią. Gdyby nie było Rakowskiego to losy Polski potoczyłyby się zupełnie inaczej. To człowiek bardzo otwarty. Zbudował potęgę tygodnika <Polityka>, otwartego tygodnika. Reformator partii, której był członkiem, reformator państwa polskiego, jeden z współtwórców okrągłego stołu, mentor lewicy" - powiedział szef SLD Grzegorz Napieralski.

Reklama

Jak podkreślił, mimo trudnego okresu jakim był PRL, Rakowski potrafił mieć inne zdanie i "nie bał się go wyrażać". Szef Sojuszu przypomniał, że były premier stanął w obronie środowisk prześladowanych 1968 roku.

Według generała Wojciecha Jaruzelskiego, Rakowski dobrze zapisze się w historii Polski. "Wiedziałem, że jest ciężko chory, że wyrok już jest wydany. Odwiedziłem go 2 dni temu, miał jeszcze okresy dobrego kontaktu. Wzruszył się, ja też. Do końca żył sprawami kraju. Pytał mnie, jak się sprawy w Polsce toczą, jak moim zdaniem ułożą się dalej" - powiedział Jaruzelski. "Zawsze był zwolennikiem reform, przemian, oczywiście w ramach istniejących możliwości" - dodał.

Rakowski urodził się 1 grudnia 1926 roku w Kowalewku. W okresie okupacji niemieckiej pracował w Poznaniu jako robotnik w Zakładach Naprawczych Taboru Kolejowego. Po zakończeniu II wojny światowej studiował w Instytucie Nauk Społecznych w Warszawie. W 1956 doktoryzował się z nauk historycznych.

>>>Zobacz, jak Rakowski krytykował "Solidarność"

Po likwidacji przez władze pisma "Po Prostu", i wprowadzeniu na rynek - mającej być mniej krytyczną wobec władz "Polityki" – 1957-82 został mianowany zastępcą, a później redaktorem naczelnym tego pisma (od 1958), z którego uczynił jeden z najważniejszych w Europie tzw. tygodników opinii. Działał w Stowarzyszeniu Dziennikarzy Polskich.

Już od wczesnej młodości angażował się w działalność partyjną. Był członkiem PPR, a następnie działaczem PZPR od chwili jej utworzenia. Karierę polityczną na szerszą skalę zaczął robić w okresie urzędowania Edwarda Gierka, którego stał się później zagorzałym krytykiem. Od 1972 roku poseł na Sejm PRL (do 1989). W 1975 roku został członkiem Komitetu Centralnego PZPR.

Reklama

W 1981 roku pożegnał się z pracą dziennikarską i na prośbę generała Jaruzelskiego objął funkcję wicepremiera w rządzie PRL. Siedem lat później zastąpił Zbigniewa Messnera na fotelu premiera PRL. Za kadencji Rakowskiego rozpoczęły się istotne reformy gospodarcze, których wprowadzenie nie powiodło się Jaruzelskiemu i Messnerowi. Uchwalono korzystną dla drobnych przedsiębiorców ustawę o działalności gospodarczej, rozpoczęto też komercjalizację niektórych przedsiębiorstw. Duże kontrowersje wzbudziła jednak decyzja Rakowskiego o zamknięciu Stoczni Gdańskiej im. Lenina. Dopatrywano się w tym zemsty za postawę robotników gdańskich w latach 1980-1981.

Za premierostwa Rakowskiego ruszyły też reformy polityczne. Rozpoczęły się obrady w Magdalence zakończone podpisaniem porozumień tzw. Okrągłego Stołu, które wyznaczyły m.in. termin częściowo wolnych wyborów na 4 czerwca 1989.

W lipcu 1989 roku po odejściu Jaruzelskiego z partii Rakowski objął – jak się okazało, na krótko – funkcję szefa PZPR. Doprowadził jednak do jej rozwiązania w styczniu 1990 roku i przekształcenia w SdRP, której został szeregowym członkiem.

Od 1990 do 1993 roku przeciwko Rakowskiemu był postawiony zarzut przestępstwa dewizowego, związany z tzw. moskiewską pożyczką. Postępowanie zostało umorzone po dojściu do władzy SLD w 1993 roku.

Od tego czasu Rakowski wycofał się z czynnego życia politycznego, brał jednak udział w debatach publicznych (był redaktorem naczelnym pisma "Dziś", pisywał do "Trybuny" i "Gazety Wyborczej"), wydał dzienniki (10 tomów obejmujących lata 1958-1989), jak również dziennik z lat 1991-2001 ("Polski przekładaniec").