"Dla kogoś, kto tak jak ja żył i cierpiał w mrocznym okresie hitlerowskiego reżimu w Niemczech, głęboko wzruszające jest bycie tu z okazji podniosłej uroczystości beatyfikacji i wspominanie, jak wielu Anglików poświęciło życie, stawiając odważny opór siłom tej przewrotnej ideologii" - powiedział papież.

Reklama

Przypomniał o niszczycielskim bombardowaniu angielskiego miasta Coventry w 1940 roku, gdzie zniszczeniu uległa m.in. zabytkowa katedra. Niemcy wybrali Coventry za cel ataku, ponieważ w okolicach znajdowały się zakłady zbrojeniowe.

"70 lat od tego wydarzenia ze wstydem i zgrozą wspominamy okrutne żniwo śmierci i zniszczenia, które niesie wojna i odnawiamy nasze zaangażowanie w prace dla pokoju i pojednania wszędzie tam, gdzie grozi wybuch konfliktu" - dodał papież.



W modlitwie Anioł Pański Benedykt XVI pozdrowił wiernych w Sewilli, w Hiszpanii, gdzie w sobotę beatyfikowano siostrę Marię Najczystszą od Krzyża (Marię Isabel Romero Salvat) i wyraził nadzieję, że przykład jej pobożnego życia w służbie Bogu będzie inspiracją dla młodych kobiet.

W tym kontekście papież nawiązał do głębokiego przywiązania do Matki Bożej błogosławionego Johna Henry'ego Newmana, który swojemu pierwszemu domowi w Birmingham nadał imię "Maryvale" (dosł. dolina Maryi), zaś Oratorium św. Filipa Nereusza, którego był założycielem, zadedykował Matce Boskiej Niepokalanego Poczęcia.

Benedykt XVI przypomniał też, iż Matka Boska Stolica Mądrości (Sedes Sapientiae) jest patronką katolickiego uniwersytetu w Irlandii. Jego założycielem i pierwszym rektorem był właśnie Newman, który - jak przypomniał papież - "w swej duszpasterskiej posłudze miał synowskie przywiązanie do Matki Boskiej", ponieważ był świadom jej licznych darów otrzymanych od Boga.

Reklama

W obecności dziewięciu kardynałów, 14 arcybiskupów i 80 tys. wiernych, Benedykt XVI beatyfikował w niedzielę żyjącego w latach 1801-1890 Johna Henry'ego Newmana - wybitnego teologa, człowieka wielu talentów, anglikanina, który przeszedł na katolicyzm.

"Jego dogłębne zrozumienie związków między wiarą a rozumem, żywotnej roli religii w cywilizowanym społeczeństwie i pojmowanie oświaty jako całościowego i szeroko zakrojonego procesu miało wielkie znaczenie nie tylko dla wiktoriańskiej Anglii, ale ma także dziś, będąc inspiracją i oświeceniem dla wielu w świecie" - powiedział papież w homilii.

"W postaci błogosławionego Johna Henry'ego tradycja subtelnych dociekań naukowych, głębokiej ludzkiej mądrości i dogłębnej miłości Boga wydały bogaty owoc, będący znakiem trwałej obecności Ducha Świętego w sercach Ludu Bożego i przynosząc obfite dary świętości" - dodał Benedykt XVI.



John Henry Newman był początkowo anglikańskim wikarym, jednym z animatorów reformy Kościoła anglikańskiego. W 1845 roku w wieku 44 lat przeszedł na katolicyzm. Założył w Anglii pierwsze Oratorium św. Filipa Nereusza - kongregację księży oraz osób świeckich zaangażowanych w działalność charytatywną.

Wspólnota tworząca oratorium ma autonomię i odpowiada bezpośrednio przed papieżem. W Anglii przyczyniła się do odrodzenia katolicyzmu w drugiej połowie XIX wieku i ma duże zasługi w upowszechnieniu oświaty wśród katolików - wówczas obywateli drugiej kategorii.

Sam Newman był wszechstronnie utalentowanym intelektualistą, człowiekiem idącym w życiu za głosem sumienia, który do Boga miał głęboko osobisty stosunek. Był twórcą i pierwszym rektorem renomowanej uczelni w Dublinie - University College, i jej pierwszym rektorem. W 1879 roku z rąk papieża Leona XIII otrzymał kapelusz kardynalski. Przez anglikanów był niesprawiedliwie oskarżany o to, że był w ich Kościele "czarną owcą".

Jan Paweł II w 1991 roku przyznał mu tytuł Sługi Bożego. Mówił o nim także w czasie swojej wizyty duszpasterskiej w Anglii w 1982 roku, nazywając go wówczas "pielgrzymem prawdy".

Niedzielna uroczystość w Birmingham, przy pięknej, słonecznej pogodzie, była kulminacyjnym punktem duszpasterskiego aspektu czterodniowej wizyty Benedykta XVI w Szkocji i Anglii. Zainaugurowało ją odśpiewanie hymnu, do którego słowa napisał sam Newman.

Chór wykonał też oratorium kompozytora Edwarda Elgara "Dream of Gerontius" (Marzenie Geroncjusza), oparty na poemacie, którego autorem jest Newman. Liturgię Słowa Bożego śpiewał chór do muzyki skomponowanej specjalnie na tę okazję przez szkockiego kompozytora Jamesa MacMillana.



Papież siedział na jesionowym krześle wykonanym specjalnie na tę okazję przez nauczycieli z pobliskiego Coventry. Autorem projektu jest Ian Hall, zastępca dyrektora szkoły im. kardynała Newmana, który z pomocą dwóch kolegów pracował nad nim przez trzy miesiące. Krzesło zdobi motto Newmana - "Serce mówi do Serca".

W procesji z darami szedł diakon Jack Sullivan z archidiecezji bostońskiej, który wstawiennictwu Johna Henry'ego Newmana zawdzięcza swoje cudowne wyzdrowienie w dzień Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w 2001 roku. W lipcu 2009 roku Benedykt XVI uznał, iż niewytłumaczalne z medycznego punktu widzenia wyzdrowienie Sullivana z choroby kręgosłupa, było cudem. Watykańska Kongregacja ds. Świętych drobiazgowo badała jego przypadek przez trzy lata.

Z okazji beatyfikacji rzeźbiarz Tim Tolkien - krewny znanego pisarza J.R.R. Tolkiena, który pochodził z Birmingham - wyrzeźbił statuę kardynała Newmana, którą pobłogosławił Benedykt XVI.

Benedykt XVI, który sam jest wybitnym teologiem, przy różnych okazjach przyznawał, iż myśl kardynała Newmana miała na niego duży wpływ. Bliski jest mu ideał oświaty wyznawany przez Newmana, w którym widzi dużą rolę dla szkół katolickich. W rozwoju katolickiej oświaty opartej na ideach Newmana widzi Benedykt XVI warunek i szansę na to, by Kościół mógł uczestniczyć w życiu społecznym i najważniejszych publicznych debatach.

W swoich wcześniejszych homiliach papież stanowczo występował przeciwko temu, co nazywa "prywatyzacją religii", sprowadzaniem jej do jednej z wielu opinii i spychaniem na margines życia społecznego. Wskazywał też na inne dziedzictwo Newmana - uwypuklenie tego, że wiara i rozum są sobie wzajemnie potrzebne, ponieważ pozostawione same sobie są podatne na wypaczenia.