Precedensowy wyrok. Osoby częściowo ubezwłasnowolnione mają prawo głosować

Sąd wyrokiem, który zapadł w piątek, zmienił wcześniejszą decyzję prezydenta miasta Nowego Sącza, decyzją którego częściowo ubezwłasnowolniony mężczyzna został wykreślony z listy wyborców. Tym samym nie mógł oddać głosu w zbliżających się wyborach do Parlamentu Europejskiego.

W uzasadnieniu wyroku sąd zwrócił uwagę, że niepełnosprawność nie może ograniczać korzystania z praw wyborczych i uznał, że mechanizm automatycznego pozbawiania praw wyborczych jest wadliwy. Sąd zwrócił także uwagę, że ewentualne wykluczenie z udziału w wyborach powinno być poprzedzone indywidualną oceną sytuacji danej osoby. W ocenie sądu stan zdrowia pokrzywdzonego umożliwia mu oddanie głosu.

Sąd podkreślił także, że polski prawodawca jest niekonsekwentny, ponieważ pozwala osobom ubezwłasnowolnionym wstępować do partii politycznych, lecz zarazem zabrania im głosowania. Zdaniem sądu obecny kształt instytucji ubezwłasnowolnienia nie przystaje do dzisiejszych realiów.

Mecenas Jarosław Jagura, który reprezentował przed sądem w tej sprawie Helsińską Fundację Praw Człowieka, powiedział PAP, że wyrok w tej sprawie jest precedensowy.

- Takiej sprawy dotychczas nie mieliśmy w Polsce. Najpierw osoba poszkodowana samodzielnie pisała pisma do nowosądeckiego ratusza, aby przywrócić go na listę wyborców, jednak prezydent miasta odmówił. Przepisy mówią, że w takiej sytuacji to Sąd Rejonowy rozpoznaje sprawę. Sąd zastosował tu prounijną wykładnię uwzględniając m.in. Konwencję Praw Człowieka – powiedział mec. Jagura.

Dodał on, że to precedensowe rozstrzygnięcie nawet w skali europejskiej. Zwrócił także uwagę, że kilka dni temu - 15 kwietnia - Trybunał Konstytucyjny Republiki Federalnej Niemiec uznał, że nie można ograniczać praw osób ubezwłasnowolnionych do głosowania w wyborach do Parlamentu Europejskiego.

- Jesteśmy bardzo zadowoleni z takiego rozstrzygnięcia. Osoba skarżąca decyzję prezydenta Nowego Sącza nie jest osobą leżącą, obłożnie chorą, bo ten mężczyzna sam w początkowej fazie procesu formułował pisma, co nawet sąd uwzględnił, ogłaszając uzasadnienie wyroku – wyjaśnił mec. Jagura.

Zgodnie z obowiązującymi przepisami Kodeksu wyborczego, osoby częściowo ubezwłasnowolnione nie mają praw wyborczych i nie są uwzględniane w rejestrze wyborców.